Adam Maldzis: Adam Mickiewicz napisał po białorusku „FANTAZYJĘ BIAŁO-RUSKĄ”

Z sensacją literacką ukazał się dzisiejszy dziennik Administracji Prezydenta Republiki Białorusi „Sowieckaja Biełorussija”. Na łamach tej, największej na Białorusi, gazety wybitny białoruski literaturoznawca prof. Adam Maldzis oznajmił, iż wiersz w języku białoruskim pt. „Fantazya Biało-ruska”, którego autorstwo przypisuje się Janowi Czeczotowi, tak naprawdę napisał Adam Mickiewicz.

Do sensacyjnego odkrycia białoruski badacz historii literatury doszedł po tym, jak inny literaturoznawca – Aleksy Kuchta z Irkucka, rok temu zwrócił się do redakcji czasopisma dla diaspory białoruskiej za granicą ”Gołas Radzimy”, wydawanego przez Administrację Prezydenta Republiki Białorusi, z prośbą o odnalezienie pierwszej publikacji wiersza pt. „FANTAZYA BIAŁO-RUSKA. Gdyby to ja był królem…” autorstwa Jana Czeczota, który się ukazał pod redakcją niejakiego Duchińskiego.

Poszukiwania, podjęte na prośbę kolegi z Irkucka, przez prof. Adama Maldzisa przyprowadziły białoruskiego badacza literatury do wydanego w 1902 roku przez Muzeum Polskie w Rapperswilu (Szwajcaria) zbioru dzieł literackich, które opracował i przygotował do druku ukraiński (Adam Maldzis uważa Duchińskiego za Ukraińca – red.) literat i działacz polityczny Franciszek Henryk Duchiński.

Na stronie 78 drugiego tomu wspomnianego wydania Adam Maldzis rzeczywiście odnalazł wskazany przez Aleksego Kuchtę wiersz pt. „FANTAZYA BIAŁO-RUSKA. Gdyby to ja był królem…”.
Wprawdzie autorstwo opublikowanego ponad wiek temu wiersza sam inicjator jego publikacji Franciszek Henryk Duchiński przypisywał Janowi Czeczotowi, ale po zapoznaniu się z treścią dzieła literackiego przez białoruskiego znawcę twórczości Jana Czeczota Kastusia Cwirkę oraz przez samego Adama Maldzisa, obaj literaturoznawcy doszli do wniosku, że Czeczot nie napisał tego wiersza. Któż wtedy? Eksperci doszli do wniosku, że autorem wiersza tak naprawdę był Adam Mickiewicz, a Jan Czeczot jako przyjaciel wieszcza po prostu użyczył do wiersza swojego nazwiska.

Adam Maldzis pisze w „Sowieckiej Biełorussii”, że pogłoski o tym, iż Adam Mickiewicz pisał poezję także w języku białoruskim krążyły od dawna, ale jak dotąd nikt nie potrafił odnaleźć takich dzieł polskiego wieszcza narodowego.

Oceniając wiersz, którego autorstwo, zdaniem Maldzisa, należy do Mickiewicza, autor sensacji zauważa, że są w nim zauważalne rusycyzmy i polonizmy. „Autor prawdopodobnie po raz pierwszy ułożył wiersz w języku białoruskim. Mickiewicz, będąc urodzonym na Białorusi, znał język białoruski od dzieciństwa, choć pisał po polsku” – przyznaje Maldzis i dodaje, że wątpliwości dotyczące autorstwa wiersza mogłoby rozwiać odnalezienie jego rękopisu, co byłoby możliwe po wszczęciu poszukiwań archiwalnych w Szwajcarii.

Przypomnijmy, że o zapowiedzi przez Adama Maldzisa sensacyjnego odkrycia literackiego, opublikowanego dzisiaj na łamach gazety „Sowieckaja Biełorussija”, pisaliśmy jeszcze w ubiegłym roku, po tym, jak wybitny białoruski literaturoznawca 24 grudnia, w trakcie mińskich obchodów rocznicy urodzin Adama Mickiewicza, ujawnił, że jest na tropie sensacji literackiej.

Znadniemna.pl na podstawie Sb.by