HomeStandard Blog Whole Post (Page 256)

Pierwsze w historii istnienia placówki przedstawienie bożonarodzeniowe w języku polskim wystawili 13 stycznia uczniowie, działającej zaledwie od września 2018 roku w Werenowie, Polskiej Szkoły Społecznej przy Związku Polaków na Białorusi.

Gościem wydarzenia był wiceprezes ZPB Marek Zaniewski, który przybył do Werenowa ze świątecznymi prezentami. Prowadząca zajęcia języka polskiego w Werenowie działaczka ZPB Swietłana Worono, witając gości i rodziców przybyłych na szkolne jasełka przypomniała, że we wrześniu, kiedy zakładała nauczanie języka polskiego w stolicy rejonu werenowskiego, będącego nawet według oficjalnych statystyk najbardziej polskim regionem Białorusi pod względem przynależności narodowej zamieszkującej tutaj ludności, na naukę języka polskiego zapisało się zaledwie pięciu dzieciaków. Z czasem jednak wiadomość o tym, że w Werenowie pojawiła się nauczycielka ojczystego języka mieszkańców miasteczka rozeszła się po miejscowości i teraz, w połowie roku szkolnego, na zajęcia do Swietłany Worono uczęszcza regularnie około 50-ciu uczniów w różnym wieku. Przy takiej liczbie zainteresowanych nauczycielka musiała sformować cztery klasy, w tym klasę maturalną, w której uczy się szesnastu młodych werenowian, planujących w najbliższych latach wyjechać na studia do Polski.

Siłami młodszych uczniów ośrodka 13 stycznia po raz pierwszy w krótkiej historii szkoły udało się przygotować widowisko muzyczno- teatralizowane, opowiadające o Narodzinach Jezusa. Ułożony przez kierowniczkę szkoły scenariusz jasełek bazował na śpiewanych przez dzieci pod akompaniament nauczycielki, będącej znaną i cenioną w okolicy organistką, najpiękniejszych polskich kolęd, których treść tłumaczyła akcję, odbywającą się na scenie. W momencie śpiewania kolędy „Przybieżeli do Betlejem”, na przykład, do Dzieciątka przybywali pastuszkowie, a pod dźwięki kolędy „Lulajże Jezuniu” Maryja kołysała leżącego w żłobku synka do snu.

Trwające ponad pół godziny przedstawienie zostało niezwykle ciepło przyjęte przez wdzięczną publiczność, a młodzi artyści nie kryli radości, kiedy wiceprezes ZPB Marek Zaniewski, dziękując uczniom, ich nauczycielce i rodzicom za pielęgnowanie polskich tradycji świątecznych, zapowiedział, że każde dziecko otrzyma słodki prezent, dostarczony prosto z Grodna i ufundowany przez Zarząd Główny ZPB.

Tak się też stało. Już po rozdaniu prezentów dzieciaki ustawiły się do wspólnego zdjęcia pamiątkowego, dokumentującego ich pierwszą szkolną imprezę świąteczno-noworoczną, której przeprowadzenie było możliwe dzięki temu, że przez połowę roku szkolnego pilnie uczyły się języka ojczystego.

Przemawia wiceprezes ZPB Marek Zaniewski

Znadniemna.pl

Pierwsze w historii istnienia placówki przedstawienie bożonarodzeniowe w języku polskim wystawili 13 stycznia uczniowie, działającej zaledwie od września 2018 roku w Werenowie, Polskiej Szkoły Społecznej przy Związku Polaków na Białorusi. Gościem wydarzenia był wiceprezes ZPB Marek Zaniewski, który przybył do Werenowa ze świątecznymi prezentami. Prowadząca zajęcia

Ponad 500 dzieci, uczących się języka polskiego w Mińsku, Mozyrzu, Brasławiu, Borysowie, Wilejce, Stołpcach i innych miejscowościach, leżących na terenie mińskiego okręgu konsularnego, planował obdarować w białoruskiej stolicy 13 stycznia na spotkaniu choinkowym Związek Polaków na Białorusi.

Mimo utrudnień ze strony władz spotkanie choinkowe w Mińsku udało się przeprowadzić

Założenia organizatorów uroczystości napotkały, niestety, na opór ze strony białoruskich władz, które wywarły presję na administrację jednego z mińskich lokali, w którym miało się odbyć spotkanie choinkowe. Bez wyjaśnienia przyczyn lokal, w którym ZPB planował przeprowadzić uroczystość, cofnął wcześniej wydaną zgodę na wynajęcie pomieszczenia.

Zakaz przyprowadzenia dzieci na uroczystość otrzymali także nauczyciele języka polskiego w niektórych państwowych ośrodkach edukacyjnych, m.in. w Gimnazjum nr 9 w Mińsku, a także w szkołach w Rakowie i Wołożynie.

Zainicjowana przez władze akcja uniemożliwienia przeprowadzenia przez ZPB świątecznej uroczystości nie powiodła się jednak do końca. Większości zaproszonych na uroczystość dzieci – ponad trzystu – udało się spotkać w Mińsku ze Świętym Mikołajem i otrzymać świąteczne prezenty. Obecna na uroczystości prezes ZPB Andżelika Borys w rozmowie z portalem Znadniemna.pl w taki sposób odniosła się do  nieprzyjaznych Polakom działań białoruskich władz: – Odczuwamy presję, wywieraną ze strony władz. Chodzi przede wszystkim o dzieci, którym władze zabraniają uczestniczyć w spotkaniach choinkowych, na których dzieci mogą zaśpiewać piosenkę i dostać prezent od Świętego Mikołaja.

Święty Mikołaj obdarował ponad trzystu dzieciaków, uczących się języka polskiego, które przybyły na spotkanie choinkowe

Podczas uroczystości, którą w końcu udało się zorganizować, do zgromadzonych przemówił Ambasador RP na Białorusi Artur Michalski: – Polaków na Białorusi jest bardzo wielu, wielu pamięta o swoich korzeniach i chce uczyć się języka polskiego. To cudownie. I spodziewamy się, że taka możliwość będzie nadal – zauważył dyplomata.

Życzenia świąteczno-noworoczne złożył uczestnikom spotkania Ambasador RP na Białorusi Artur Michalski

Oczekiwaniom ambasadora przeczy jednak ciąg nieprzyjemnych incydentów, z którymi ostatnio zetknęła się największa na Białorusi organizacja polska, jaką jest ZPB.

Jeszcze w listopadzie w Mińsku doszło do przerwania uroczystości z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości, którą zorganizował miejscowy oddział ZPB. Wtedy też z wynajętego lokalu pod groźbą wkroczenia milicji wypędzono blisko trzystu mińskich Polaków i artystów, biorących udział w uroczystości.

W tym samym miesiącu wzywano „na dywanik” nauczycielki języka polskiego w Lidzie, grożąc im zwolnieniem z pracy za społeczną aktywność oświatową, jakiej się podjęły, współpracując z Polską Szkołą Społeczną  przy ZPB w Lidzie.

Kolejnym listopadowym incydentem stało się wycofanie się administracji jednej z hal sportowych w Grodnie z umówionego zawczasu  jej udostępnienia do przeprowadzenia zawodów sportowych z okazji 100-lecia Niepodległości Polski. Zawody organizował działający przy ZPB Polski Klub Sportowy „Sokół”.

W zimowym okresie świąteczno-noworocznym  presja na polskich nauczycieli i działaczy ZPB nie tylko nie ustała, lecz nawet wzrosła.

W połowie grudnia zakaz udziału w organizowanych przez ZPB we współpracy ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” warsztatach dla nauczycieli otrzymali pedagodzy z rejonu werenowskiego, a mianowicie z Bieniakoń, Dociszek, Zabłocia i Bolciszek.

28 grudnia władze wywarły presję na właściciela kawiarni w Indurze, aby nie dopuścić w ten sposób do przeprowadzenia spotkania opłatkowego, na które do miejscowych Polaków przybyła m.in. delegacja miasta Sopotu, na czele z prezydentem Sopotu Jackiem Karnowskim.

Następnego dnia udostępnienia pomieszczenia na spotkanie opłatkowe w Sopoćkiniach  odmówił członkom ZPB w miejscowym ośrodku Caritasu dyrektor Caritasu diecezji grodzieńskiej  ks. Roman Raczko. Wszystko wskazuje na to, że duchowny także otrzymał odpowiednie sugestie ze strony władz.

Dostęp do wynajmowanego przez ZPB na zasadach komercyjnych pomieszczenia w Mołodecznie został ograniczony przy wsparciu milicji i służb specjalnych 5 stycznia. W tym dniu miejscowy Oddział ZPB miał zorganizować w pomieszczeniu wielki koncert świąteczny oraz spotkanie opłatkowe, na które przybyła prezes ZPB Andżelika Borys oraz przedstawiciele polskiej dyplomacji z Mińska.

Prezes ZPB w rozmowie z portalem Znadniemna.pl  zauważyła wówczas, że wszystkie te incydenty układają się w nieprzyjemny logiczny ciąg. Wyraziła też nadzieję, że incydenty te  nie przemienią się w trwałą tendencję z oznakami dyskryminacji polskiej mniejszości na Białorusi. – Ostatnie nieprzyjemności, jakie napotkały organizację spotkania choinkowego dla dzieci w Mińsku, zmuszają, niestety brać pod uwagę wariant pesymistyczny – oceniła w rozmowie z nami Andżelika Borys, dodając wszakże, że próby zastraszania Polaków na Białorusi są z góry skazane na niepowodzenie. – Jesteśmy zbyt dobrze zintegrowaną i zorganizowaną społecznością, mającą ogromne doświadczenie działalności w najbardziej niesprzyjających warunkach – podkreśliła prezes ZPB.

 Znadniemna.pl, zdjęcia Pauliny Juckiewicz

Ponad 500 dzieci, uczących się języka polskiego w Mińsku, Mozyrzu, Brasławiu, Borysowie, Wilejce, Stołpcach i innych miejscowościach, leżących na terenie mińskiego okręgu konsularnego, planował obdarować w białoruskiej stolicy 13 stycznia na spotkaniu choinkowym Związek Polaków na Białorusi. [caption id="attachment_35972" align="alignnone" width="500"] Mimo utrudnień ze strony władz

Ponad 400 dzieci, uczących się języka polskiego w Grodnie i obwodzie grodzieńskim zostało obdarowanych przez Zarząd Główny Związku Polaków na Białorusi podczas spotkania choinkowego, które odbyło się 12 stycznia w Grodnie.

Z uwagi na dużą liczbę dzieciaków, przybyłych na uroczystość zorganizowaną przez ZPB, spotkanie dla najmłodszych Polaków zostało przeprowadzone w dwa etapy.

Jako pierwsze znajomość polskich kolęd oraz wierszy o tematyce świąteczno-noworocznej miały okazję zademonstrować dzieci, uczące się języka polskiego w szkołach Grodna i obwodu grodzieńskiego. Na scenie zabrzmiały polskie wierszyki, piosenki i kolędy w wykonaniu uczniów ze szkół średnich Grodna nr 23, nr 28, nr 35, nr 37, grodzieńskiego Gimnazjum nr 1, a także w wykonaniu małych Polaków z Oszmiany, Słonimia, Repli, Małej Brzostowicy i innych miejscowości.

Młodzi artyści już wiedzieli o znanej maksymie, głoszącej, że „każdy może zostać Świętym Mikołajem”. W tym roku w tej roli wystąpiło szerokie grono instytucji i organizacji, m.in. malarze, należący do działającego przy ZPB Towarzystwa Plastyków Polskich, którzy ofiarowali swoje obrazy na aukcje charytatywne, przeprowadzone w Warszawie przy wsparciu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej i w Białymstoku przy wsparciu Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Polskiego Radia Białystok. Na uzyskane z aukcji środki, jak powiedziała prezes ZPB Andżelika Borys, udało się zakupić około tysiąca prezentów świątecznych dla dzieci, przybyłych nie tylko na spotkanie choinkowe do Grodna, lecz także na podobne uroczystości, organizowane w oddziałach ZPB na terenie całej Białorusi. Kolejne kilka tysięcy prezentów dla polskich dzieci na Białorusi ufundowały i przekazały na Białoruś za pośrednictwem ZPB, współpracujące z organizacją samorządy Sopotu, Białegostoku, Opola i innych polskich miast. W akcję świątecznego obdarowywania polskich dzieci na Białorusi włączyli się w tym roku także przyjaciel ZPB z Częstochowy – proboszcz parafii Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej, ksiądz Ryszard Umański oraz przedstawiciele kilku fundacji, m.in. Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie oraz Fundacja Grupy PKP. Delegacje obu fundacji na czele z prezesami Mikołajem Falkowskim i Katarzyną Kucharek w charakterze Świętych Mikołajów odwiedziły uroczystości choinkowe dla dzieci w Grodnie, składając młodym Polakom ziemi grodzieńskiej świąteczne życzenia i wręczając im ufundowane przez siebie prezenty.

W drugiej części uroczystości świątecznych dla dzieci udział wzięli uczniowie Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego w Grodnie („Batorówki”). Podobnie jak w pierwszej odsłonie spotkania choinkowego sala, rozliczona na kilkaset osób, okazała się wypełniona po brzegi przez uczniów „Batorówki” i ich rodziców. W tej odsłonie uroczystości, podobnie jak w poprzedniej, nie zabrakło występów artystycznych, śpiewania kolęd, quizów i zabaw, nawiązujących do polskiej tradycji świąteczno-noworocznej, a nawet wizyty ucharakteryzowanego i przebranego za Świętego Mikołaja nauczyciela „Batorówki” Pawła Kasprzyka. W roli pomocników najbardziej lubianego przez dzieci świętego w rozdawaniu prezentów wzięli udział ich fundatorzy – Mikołaj Falkowski i Joanna Zając z Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie, prezes Fundacji Grupy PKP Katarzyna Kucharek oraz prezes ZPB Andżelika Borys.

Będąca po raz pierwszy z wizytą w na Białorusi prezes Zarządu Fundacji Grupy PKP Katarzyna Kucharek po uroczystości nie kryła wzruszenia z powodu tego, co zobaczyła. – Jestem pełna podziwu dla Związku Polaków na Białorusi obserwując to, jaki ogrom pracy na rzecz wychowania młodego pokolenia miejscowych Polaków w duchu polskich tradycji wykonuje ZPB – mówiła w rozmowie z dziennikarzami Katarzyna Kucharek.

Według prezes ZPB Andżeliki Borys w tegorocznym okresie świąteczno-noworocznym Związkowi Polaków udało się obdarować prezentami ponad 3 tysiące dzieci, uczących się języka polskiego w skali całej Białorusi. – Każde dziecko przy okazji organizowanych przez ZPB uroczystości świąteczno-noworocznych musiało się nauczyć na pamięć polskiego wierszyka, bądź kolędy i zademonstrować to publicznie. Obdarowywanie dzieci słodkimi prezentami jest zatem nie tylko hołdowaniem świątecznej tradycji, lecz także formą nagrody za to, że dzieci tej polskiej tradycji i polskiego języka się uczą – powiedziała w rozmowie z portalem Znadniemna.pl Andżelika Borys.

Choinka dla dzieci z Grodna i obwodu grodzieńskiego:

Spotkanie prowadziła dyrektor Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego przy ZPB w Grodnie Swietłana Timoszko

Współprowadząca spotkanie – nauczycielka Irena Denisiewicz

Przemawia Andżelika Borys, prezes ZPB

Na spotkaniu był obecny konsul generalny RP w Grodnie Jarosław Książek z małżonką Elżbietą

W roli pomocników Świętego Mikołaja wystąpili członkowie Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB: Walentyna Brysacz (prezes), Anatol Pietruszewicz, Wacław Sporski i Mikołaj Sklar

Goście uroczystości: Mikołaj Falkowski, prezes Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie, Katarzyna Kucharek, prezes Zarządu Fundacji Grupy PKP i Joanna Zając, wiceprezes Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie

Życzenia świąteczno-noworoczne składa Mikołaj Falkowski, prezes Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie

Choinka dla uczniów Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego przy ZPB w Grodnie:

Śpiewa działający przy szkole zespół „Akwarele”

Życzenia świąteczne składa Katarzyna Kucharek, prezes Zarządu Fundacji Grupy PKP

Pomyślnego Nowego Roku życzy Joanna Zając, wiceprezes Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie

W roli Świętego Mikołaja wystąpił Paweł Kasprzyk, nauczyciel „Batorówki”

 

Znadniemna.pl

Ponad 400 dzieci, uczących się języka polskiego w Grodnie i obwodzie grodzieńskim zostało obdarowanych przez Zarząd Główny Związku Polaków na Białorusi podczas spotkania choinkowego, które odbyło się 12 stycznia w Grodnie. Z uwagi na dużą liczbę dzieciaków, przybyłych na uroczystość zorganizowaną przez ZPB, spotkanie dla najmłodszych

Kilkunastu prezesów oddziałów terenowych i innych struktur Związku Polaków na Białorusi, działających w obwodzie brzeskim, gościł w dniu 11 stycznia Konsulat Generalny RP w Brześciu.

Szef brzeskiej placówki konsularnej Piotr Kozakiewicz wita zgromadzonych

Spotkanie, na które przybyła prezes ZPB Andżelika Borys, aby wspólnie z kolegami podsumować działalność organizacji w 2018 roku i nakreślić plany na rok 2019 zaszczycił obecnością szef polskiej placówki konsularnej w Brześciu Piotr Kozakiewicz z współpracownikami – konsulem odpowiedzialnym za współpracę z Polakami na Białorusi Jerzym Grymanowskim oraz szefową Wydziału Ruchu Osobowego w konsulacie, konsul Jadwigą Żak.

Przemawia prezes ZPB Andżelika Borys

Spotkanie szefów struktur ZPB w obwodzie brzeskim poprowadziła prezes brzeskiego obwodowego oddziału organizacji Alina Jaroszewicz. W krótkim sprawozdaniu z ubiegłorocznej działalności wymieniła ona najważniejsze wydarzenia edukacyjne, kulturalne oraz patriotyczne, które udało się zrealizować Polakom na ziemi brzeskiej w 2018 roku. Za niewątpliwe osiągnięcie uznała Alina Jaroszewicz stałą opiekę Polaków obwodu brzeskiego nad rozsianymi po ziemi brzeskiej miejscami polskiej pamięci narodowej. W ramach akcji „Strażnicy Pamięci”, koordynowanej przez członka Rady Naczelnej ZPB Eugeniusza Lickiewicza, będącego też prezesem Oddziału ZPB w Prużanie, w 2018 roku miejscowym Polakom udało się sporządzić dokładny katalog polskich nekropolii wojennych, grobów wybitnych Polaków, pochowanych na ziemi brzeskiej oraz innych miejsc polskiej pamięci narodowej.

Znaczne osiągnięcia odnotowała Alina Jaroszewicz także na płaszczyźnie umacniania się struktur organizacji na ziemi brzeskiej oraz powstawanie nowych oddziałów, jak chociażby założony w październiku 2018 roku Oddział ZPB w Kobryniu.

Prezes brzeskiego obwodowego oddziału organizacji Alina Jaroszewicz opowiada o działalności

Wysokie osiągnięcia mieli Polacy ziemi brzeskiej w zakresie społecznego nauczania młodzieży polskiej języka ojczystego oraz wychowania w duchu patriotyzmu i zamiłowania do polskości. Szczególne zasługi w tym kierunku tradycyjnie miały działające od wielu lat przy ZPB polskie szkoły społeczne – im. Tadeusza Rejtana w Baranowiczach, im. Ignacego Domeyki w Brześciu oraz mniejsze ośrodki edukacyjne, funkcjonujące przy prawie każdym oddziale ZPB.

Podsumowania działalności ZPB w roku 2018 w skali całego kraju dokonała prezes organizacji Andżelika Borys. Poinformowała ona brzeskich kolegów o tym, że organizacja, mimo wielu lat działalności w warunkach nieuznawania przez władze białoruskie potrafiła nie tylko zachować jedność i potencjał, lecz także rozwijać swoją działalność. – Obecnie ZPB liczy 106 struktur, wspiera około 130 ośrodków nauczania języka polskiego i jednoczy około 12 tysięcy Polaków, będąc największą niezależną organizacją społeczną na Białorusi – mówiła Andżelika Borys.

Przysłuchujący się wystąpieniom działaczy ZPB konsul generalny RP w Brześciu Piotr Kozakiewicz nie krył podziwu dla skali osiągnięć ZPB, dziękując za to, że skorzystali z możliwości zorganizowania spotkania na terenie kierowanej przez niego placówki konsularnej.

Prezes ZPB Andżelika Borys wręczyła każdemu prezesowi świąteczny prezent

Po spotkaniu w konsulacie uczestnicy noworocznego spotkania prezesów struktur ZPB w obwodzie brzeskim udali się na obiad do jednego z miejscowych lokali gastronomicznych. Tutaj Andżelika Borys wręczyła każdemu z nich świąteczne prezenty, ufundowane przez Małgorzatę Rybicką, działaczkę społeczną i pedagog z Trójmiasta, będącą wdową po pośle na Sejm RP śp. Arkadiuszu Rybickim, który zginął tragicznie 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie smoleńskiej.

Spotkanie z prezesami struktur ZPB w obwodzie brzeskim, zakończyło cykl spotkań prezes organizacji Andżeliki Borys z kierownikami struktur Związku Polaków w okresie świąteczno-noworocznym. Wcześniej podobne narady odbyły się w Grodnie i Mińsku. Stały się one elementem przygotowań do pierwszego w tym roku posiedzenia Rady Naczelnej ZPB, na którym ma być zatwierdzony plan pracy największej organizacji Polaków na Białorusi na 2019 rok.

Znadniemna.pl

Kilkunastu prezesów oddziałów terenowych i innych struktur Związku Polaków na Białorusi, działających w obwodzie brzeskim, gościł w dniu 11 stycznia Konsulat Generalny RP w Brześciu. [caption id="attachment_35866" align="alignnone" width="480"] Szef brzeskiej placówki konsularnej Piotr Kozakiewicz wita zgromadzonych[/caption] Spotkanie, na które przybyła prezes ZPB Andżelika Borys, aby wspólnie

Stowarzyszenie Odra–Niemen poinformowało, że 9 stycznia w wieku 90 lat zmarł kpt. Franciszek Jakowczyk. Służył w szeregach Armii Krajowej na terenie współczesnej Białorusi i był towarzyszem broni legendarnej płk Weroniki Sebastianowicz, prezes działającego przy ZPB Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej. Po wojnie śp. Franciszek Jakowczyk spędził 21 lat swojego życia  w sowieckich łagrach.

Śp. Franciszek Jakowczyk, fot.: rodacybohaterom.pl

Urodził się 12 maja 1928 r. w Samołowiczach w gminie Piaski powiatu wołkowyskiego. Od 1943 roku służył w szeregach AK przyjmując pseudonim „Karny”. Został przydzielony do oddziału Alfonsa Kopacza ps. Wróbel. Od 1944 roku jego działania były skierowane przeciw sowietom, do których należało m.in. likwidowanie organizatorów kołchozów oraz szefów komitetów partii komunistycznej.

25 kwietnia 1948 roku został aresztowany i osadzony w więzieniu w Wołkowysku, a potem w Grodnie. Ostatecznie sąd skazał go na 25 lat łagrów. Karę odbywał w łagrze w miejscowości Inta w Komi ASRR.

W 1950 roku podął próbę ucieczki, jednak niebawem został schwytany i skazany za ten czyn na karę śmierci, ostatecznie zamienioną na 25 lat więzienia. 27 sierpnia 1969 roku został zwolniony. Niestety z powodu tego, że był osobą karaną odmówiono mu prawa repatriacji do Polski, gdzie mieszkała jego rodzina i krewni. Osiadł w Dołbyszu na Żytomierszczyźnie gdzie założył rodzinę.

W 2005 roku został odznaczony medalem Pro Memoria za zasługi w okresie II wojny światowej.

Po wielu latach, w 2018 roku, przybył do Polski, gdzie w październiku tegoż roku z rąk Prezydenta RP Andrzeja Dudy otrzymał polskie obywatelstwo.

W 2015 roku publikowaliśmy obszerną biografię śp. Franciszka Jakowczyka, opracowaną przez naszych ukraińskich kolegów na podstawie wspomnień bohatera.

Cześć Jego Pamięci!

Znadniemna.pl

Stowarzyszenie Odra–Niemen poinformowało, że 9 stycznia w wieku 90 lat zmarł kpt. Franciszek Jakowczyk. Służył w szeregach Armii Krajowej na terenie współczesnej Białorusi i był towarzyszem broni legendarnej płk Weroniki Sebastianowicz, prezes działającego przy ZPB Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej. Po wojnie śp. Franciszek Jakowczyk spędził

Dwukrotnie większą pomoc doraźną dla weteranów II wojny światowej i żołnierzy podziemia antykomunistycznego zapowiada w tym roku Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. W budżecie na 2019 r. dla bohaterów walk o niepodległość zaplanowano dodatkowo ok. 30 mln zł.

Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk. Fot.: P.Nowak/PAP

O zwiększonych środkach dla weteranów z lat 1939–1963 poinformował we wtorek PAP szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

„Pomoc udzielana weteranom walk o niepodległość, która jest podstawową misją urzędu, będzie w tym roku nieporównywalnie większa niż w latach poprzednich” – powiedział Kasprzyk.

Poinformował, że dwukrotnie zwiększono środki finansowe zaplanowane w budżecie na pomoc doraźną przeznaczoną dla kombatantów wojennych. Są to dodatkowe środki poza standardowym comiesięcznym dodatkiem kombatanckim.

„To będzie blisko 30 milionów złotych. Te środki mogą być przeznaczone m.in. na zakup leków, dostosowanie mieszkań do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także na dofinansowanie w 100 proc. zakupu aparatów słuchowych. Ten ostatni program wdrożyliśmy dwa lata temu, spotkał się z ogromnym zainteresowaniem i objętych nim jest już kilkuset kombatantów. Wszystkie te środki są na wyrównanie warunków bytowych naszych bohaterów, aby w sposób godny mogli żyć i funkcjonować wśród nas” – mówił szef Urzędu ds. Kombatanów.

„To jest sytuacja jakiej po 1989 roku nie mieliśmy. To są środki, których dotychczas nie było, mimo że – co należy zaznaczyć – kombatantów wśród nas jest coraz mniej” – zaznaczył. Przypomniał też, że budżet pomocowy dla porównania w 2014 i 2015 roku wynosił ok. 8 mln zł, od 2016 r. – ok. 15 mln zł.

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych został utworzony w 1991 roku na podstawie Ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Jego najważniejszymi zadaniami są: zapewnianie kombatantom i działaczom antykomunistycznej opozycji, a także ofiarom represji reżimów totalitarnych należnego szacunku i honoru oraz pomocy i szczególnej opieki, przyznawanie uprawnień ustawowych, upowszechnianie tradycji walk o suwerenność i niepodległość Polski.

Znadniemna.pl za PAP

Dwukrotnie większą pomoc doraźną dla weteranów II wojny światowej i żołnierzy podziemia antykomunistycznego zapowiada w tym roku Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. W budżecie na 2019 r. dla bohaterów walk o niepodległość zaplanowano dodatkowo ok. 30 mln zł. [caption id="attachment_35854" align="alignnone" width="480"] Szef Urzędu ds.

W związku z powstaniem nowego pakietu edukacyjnego „Dawniej to było” dotyczącego historii Polski Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” ma zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w konkursie „Dawniej to było”.

Konkurs ma na celu wyłonienie najlepszych scenariuszy lekcji z edukacji historycznej w ramach Wiedzy o Polsce lub języka polskiego w szkołach polonijnych i polskich za granicą oraz upowszechnienie tych scenariuszy wśród kolegów i koleżanek na całym świecie za pomocą platformy „Dawniej to było”. Mogą w nim wziąć udział nauczyciele wszystkich przedmiotów uczący w tego typu placówkach.

Konkurs trwa do 10.02.2019 roku, a jego rozstrzygnięcie ogłosimy najpóźniej 10.03.2019 roku. Organizator przewidział nagrody pieniężne dla autorów trzech najlepszych scenariuszy.

Zapraszamy serdecznie do zapoznania się z regulaminem konkursu.

Regulamin konkursu

Załącznik 1

Załącznik 2

Załącznik 3

 

Znadniemna.pl za odnswp.pl

W związku z powstaniem nowego pakietu edukacyjnego „Dawniej to było” dotyczącego historii Polski Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” ma zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w konkursie „Dawniej to było”. Konkurs ma na celu wyłonienie najlepszych scenariuszy lekcji z edukacji historycznej w ramach Wiedzy o Polsce lub języka polskiego

Oddziały terenowe Związku Polaków na Białorusi i inne działające przy ZPB struktury w grudniu i styczniu organizowały lokalne spotkania opłatkowe i świąteczno-noworoczne. O wielu z nich informowaliśmy osobno, ale niektóre, warte odnotowania uroczystości, jak dotąd, niestety, nie zostały uwzględnione w naszych publikacjach.

Pragnąc naprawić tę niesprawiedliwość proponujemy Państwu zapoznać się z przeglądem spotkań opłatkowych w wybranych strukturach ZPB, które dostarczyły do redakcji materiały fotograficzne i tekstowe:

Grodno

W dniu 18 grudnia wspólne spotkanie opłatkowe zorganizowały Oddział Miejski ZPB w Grodnie oraz współpracujący z nim Uniwersytet Trzeciego Wieku (UTW).

Program spotkania, oprócz tradycyjnego łamania się opłatkiem, przewidywał część artystyczną, a nawet edukacyjną. Przed członkami ZPB w Grodnie wystąpił działający przy UTW chór, a prezes grodzieńskiego oddziału ZPB Janina Sołowicz przygotowała ekspozycję z potrawami, które wedle polskiej tradycji powinny się znaleźć na wigilijnym stole. Prezentację wigilijnych i bożonarodzeniowych tradycji polskich przedstawili obecnym na spotkaniu kolegom członkowie Zarządu Oddziału Miejskiego ZPB w Grodnie.

Prezes Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie Janina Sołowicz opowiada o tradycji nakrycia wigilijnego stołu

Iwieniec

Spotkanie opłatkowe w drugim dniu święta Bożego Narodzenia zorganizowała 26 grudnia dla członków swojego oddziału prezes Oddziału ZPB w Iwieńcu Teresa Sobol. Iwienieckie spotkania Polaków wyróżniają się domową atmosferą i dbaniem o przestrzeganie tradycji, więc na oprawę artystyczną spotkania opłatkowego złożyło się wspólne śpiewanie przez jego uczestników najpiękniejszych polskich kolęd.

Mińsk

Spotkanie opłatkowe dla prezesów oddziałów Związku Polaków na Białorusi z mińskiego okręgu konsularnego – z Homla, Lelczyc, Dobrusza, Borysowa, Iwieńca, Mołodeczna, Stołpc, Krupek, Borowlan, Fanipola i innych miejscowości – zorganizował 29 grudnia w swojej siedzibie Oddział ZPB w Mińsku. Spotkanie to zaszczyciła obecnością prezes ZPB Andżelika Borys, która wraz z prezesami dokonała podsumowania działalności ZPB w 2018 roku.

Po spotkaniu w mińskim biurze ZPB prezesi udali się do mińskiego klubu „Republik”, w którym czekali na nich licznie zgromadzeni członkowie Oddziału ZPB w Mińsku, sympatycy największej polskiej organizacji na Białorusi, a także artyści, którzy przygotowali dla gości i uczestników spotkania świąteczny koncert. Gośćmi tej części uroczystości byli m.in. akredytowani na Białorusi polscy dyplomaci: I radca Ambasady RP w Mińsku Marcin Wojciechowski oraz szef Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku Marek Pędzich.

Po wysłuchaniu koncertu i połamaniu się opłatkiem obecni w klubie „Republik” mieli okazję wziąć udział w zabawie tanecznej.

Przemawia I radca Ambasady RP w Mińsku Marcin Wojciechowski

Świąteczne życzenia składa szef Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku Marek Pędzich

Przemawia prezes ZPB Andżelika Borys

Nowogródek

Msza święta w nowogródzkiej farze zainaugurowała lokalne uroczystości świąteczne, zorganizowane przez miejscowy oddział ZPB w Święto Trzech Króli – 6 stycznia. Po nabożeństwie nowogródzcy Polacy udali się do Domu Pielgrzyma, prowadzonego przez nowogródzkie siostry Nazaretanki. Tutaj mieli okazję połamać się opłatkiem, wspólnie pośpiewać kolędy i posłuchać występów miejscowych dzieci, uczących się języka polskiego. Gościem spotkania opłatkowego w Nowogródku była prezes ZPB Andżelika Borys, która wręczyła najmłodszym uczestnikom spotkania słodkie świąteczne prezenty.

Prezes ZPB Andżelika Borys i prezes Oddziału ZPB w Nowogródku Maria Łukoszko

Dla Znadniemna.pl – Paulina Juckiewicz, Anna Ryszkiewicz, Taras Abramienko, Janina Sołowicz, Teresa Sobol i inni

Oddziały terenowe Związku Polaków na Białorusi i inne działające przy ZPB struktury w grudniu i styczniu organizowały lokalne spotkania opłatkowe i świąteczno-noworoczne. O wielu z nich informowaliśmy osobno, ale niektóre, warte odnotowania uroczystości, jak dotąd, niestety, nie zostały uwzględnione w naszych publikacjach. Pragnąc naprawić tę niesprawiedliwość

Ciąg nieprzyjemnych zdarzeń, noszących znamiona splanowanej operacji specjalnej, mającej na celu uniemożliwienie przeprowadzenia w Mołodecznie spotkania opłatkowego i świątecznego koncertu, przygotowanego przez działające przy miejscowym oddziale ZPB zespoły artystyczne, miał miejsce 5 stycznia.

Zamiast w wynajmowanym przez Oddział ZPB w Mołodecznie pomieszczeniu spotkanie opłatkowe i koncert odbyły się w domu prywatnym. Na zdjęciu wystawione przez mołodeczańską mlodzież polską jasełka

Zamiast w wynajmowanej na warunkach komercyjnych sali, miejscowi Polacy musieli się łamać opłatkiem w prywatnym domu, a wejście do pomieszczenia, za które płacą, było obserwowane przez patrole milicyjne i filmowane przez ubranych po cywilnemu funkcjonariuszy.

 

Ogłoszenie na drzwiach internatu, zwiastujące problemy z dotarciem Polaków do wynajmowanego pomieszczenia

Planowana obecność wysokich gości miała podnieść rangę spotkania w oczach mieszkających w Mołodecznie Polaków, co prawdopodobnie wywołało niezadowolenie kogoś z przedstawicieli miejscowych władz bądź służb specjalnych. O tym, że ranga niezadowolonego urzędnika była wystarczająco wysoka, aby zorganizować prawdziwą operację zastraszenia mołodeczańskich Polaków mogła się przekonać Andżelika Borys i inni goście spotkania opłatkowego, którzy na uzgodniony z Zarządem Oddziału ZPB w Mołodecznie czas przybyli pod jeden z miejscowych internatów, w którym oddział wynajmuje pomieszczenie.

Już parkując samochód przy wejściu do internatu Andżelika Borys i towarzyszący jej  w wyjeździe na spotkanie opłatkowe działacze ZPB zauważyli, że obiekt znajduje się pod pilną obserwacją. Ulicę, przy której stoi internat, patrolowali umundurowani milicjanci, a po okolicznych podwórzach krążyły oznakowane samochody milicyjne. Samo wejście do internatu z dystansu  kilkudziesięciu metrów filmował na kamerę wideo ubrany po cywilnemu mężczyzna.

Okolicę wokół internatu, w którym ZPB wynajmuje pomieszczenie, patrolował samochód milicyjny, demonstrując stałą obecność służb mundurowych w pobliżu planowanego miejsca spotkania Polaków

Ubrany po cywilnemu funkcjonariusz służb za pomocą kamery wideo rejestruje wszystko, co się dzieje wokół internatu

Wiedząc już, iż spotkanie opłatkowe i koncert w zaplanowanym wcześniej miejscu się nie odbędą, na przywitanie prezes ZPB do głównego wejścia internatu przybyło kilkudziesięciu dzieci i młodych ludzi, uczących się języka polskiego w szkołach Mołodeczna, działających w systemie państwowym. Andżelika Borys, witając młodzież, podziękowała jej za przybycie mimo odwołanego z powodu zakazu władz spotkania świąteczno-noworocznego w wynajmowanej przez ZPB sali w internacie i wręczyła wszystkim przybyłym specjalnie przygotowane na tę okazję słodkie prezenty świąteczne.

Andżelika Borys rozdaje prezenty uczniom szkół państwowych, uczących się języka polskiego, przy wejściu do budynku internatu

Bez względu na smutne okoliczności i niedogodne warunki, spotkanie młodych mołodeczańskich Polaków z prezes ZPB okazało się niezwykle ciepłe i serdeczne, a sami obdarowani chętnie pozowały z Andżeliką Borys do pamiątkowego zdjęcia przy wejściu do internatu.

Obdarowani przez prezes ZPB uczniowie chętnie pozowali do zdjęcia pamiątkowego przy wejściu do zamkniętego dla nich internatu

Niestety, w dniu spotkania opłatkowego w Oddziale ZPB w Mołodecznie, nie obeszło się bez przykrych incydentów. Milicja drogowa, także prawdopodobnie biorąca udział w operacji blokującej świąteczne spotkanie miejscowych Polaków zatrzymała bus, wiozący zaproszoną na uroczystość delegację dzieci z Iwieńca i ich opiekunkę – prezes Oddziału ZPB w Iwieńcu Teresę Sobol. Podróżujący pojazdem, wynajętym w firmie komercyjnej, Polacy z Iwieńca stali się świadkami tego, jak pod pretekstem naruszenia przepisów, dotyczących zasad przewożenia pasażerów, kierowca busa został  ukarany mandatem.

Mimo zakrojonej na szeroką skalę operacji specjalnej, mającej na celu uniemożliwienie Polakom Mołodeczna przeprowadzenia świątecznych uroczystości, spotkanie opłatkowe jednak się odbyło. Zostało przeniesione do prywatnego domu miejscowych działaczy ZPB, mieszkających pod Mołodecznem.

Wbrew intencjom urzędników, niechętnych mołodeczańskim Polakom, na spotkanie przybyły dzieci  i działacze ZPB z Mołodeczna i z Iwieńca, prezes ZPB Andżelika Borys, zastępca Ambasadora RP na Białorusi Artura Michalskiego – I radca ambasady Marcin Wojciechowski, szef Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku Marek Pędzich, a także zaproszeni na uroczystość działacze Oddziału ZPB w Smorgoniach na czele z prezes Teresą Pietrową.

Spotkanie opłatkowe mimo wszystko się odbyło. Prezes ZPB Andżelika Borys wita w domu prywatnym działaczy ZPB w Mołodecznie I radcę Ambasady RP w Mińsku Marcina Wojciechowskiego

Rodzinna domowa atmosfera uroczystości, sprzyjała temu, że dzieci chętnie prezentowały gościom i uczestnikom spotkania opłatkowego swoje zdolności artystyczne i znajomość języka polskiego, recytując polskie wiersze o tematyce bożonarodzeniowej i noworocznej, a także śpiewając polskie kolędy. Wzruszeni występami dzieci i młodzieży polscy dyplomaci chętnie zgodzili się pomóc Andżelice Borys wręczyć słodkie prezenty świąteczne wszystkim młodym artystom, obdarowując nimi blisko 50-ciu dzieciaków. W drugiej części świątecznego spotkania uczestnicy i goście uroczystości wysłuchali krótkiego koncertu kolęd i pastorałek, przygotowanego przez działający przy mołodeczańskim zespole tanecznym „Białe Skrzydła” zespół wokalny „Nuty Życia”. Nie obeszło się także bez przedstawienia teatralizowanego w wykonaniu polskiej młodzieży z Mołodeczna, która zaprezentowała gościom  fragmenty wyreżyserowanych na tę okazję jasełek.

Dziewczynka recytuje dla wysokich gości bożonarodzeniowy wierszyk w języku polskim

Spotkanie przebiegało w domowej rodzinnej atmosferze, dzięki czemu dzieci były bardzo aktywne i wyluzowane

Szef Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku Marek Pędzich i I radca ambasady Marcin Wojciechowski chętnie wręczali  prezenty obecnym na spotkaniu dzieciom

Gości spotkania opłatkowego wita prezes Oddziału ZPB w Mołodecznie Wiktor Baranowicz

Występ zespołu wokalnego „Nuty Życia”, działającego przy zespole tanecznym „Białe Skrzydła”

Goście i uczestnicy spotkania obejrzeli wyreżyserowane na tę okazję jasełka w wykonaniu miejscowej polskiej mlodzieży i dzieci

Po części koncertowej goście i uczestnicy spotkania przystąpili do łamania się opłatkiem i składania sobie nawzajem świąteczno-noworocznych życzeń.

W bieżącym okresie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku blokada  dostępu do wynajmowanego przez ZPB pomieszczenia w Mołodecznie nie była pierwszą próbą zepsucia świątecznego nastroju  mieszkającym na Białorusi Polakom. Wcześniej, pod koniec grudnia, z niezrozumiałych powodów organizację spotkań opłatkowych utrudniano Polakom w Sopoćkiniach i Indurze, a w listopadzie działacze ZPB w Mińsku zostali wypędzeni z pomieszczenia w trakcie koncertu, odbywającego się z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości.

– Wszystkie te incydenty układają się w jakiś nieprzyjemny logiczny ciąg. Oby pozostały incydentami i nie przemieniły się w trwałą tendencję z oznakami dyskryminacji polskiej mniejszości na Białorusi – tak skomentowała w rozmowie z portalem Znadniemna.pl okoliczności, towarzyszące organizacji spotkania opłatkowego w Mołodecznie, Andżelika Borys. Dodała wszakże, że próby zastraszania Polaków na Białorusi są z góry skazane na niepowodzenie. – Jesteśmy zbyt dobrze zintegrowaną społecznością, mającą ogromne doświadczenie działalności w najbardziej niesprzyjających, a nawet ekstremalnych, warunkach, czego dowiedliśmy niejednokrotnie – podkreśliła Andżelika Borys.

Znadniemna.pl

Ciąg nieprzyjemnych zdarzeń, noszących znamiona splanowanej operacji specjalnej, mającej na celu uniemożliwienie przeprowadzenia w Mołodecznie spotkania opłatkowego i świątecznego koncertu, przygotowanego przez działające przy miejscowym oddziale ZPB zespoły artystyczne, miał miejsce 5 stycznia. [caption id="attachment_35771" align="alignnone" width="500"] Zamiast w wynajmowanym przez Oddział ZPB w Mołodecznie pomieszczeniu

Czterdzieścioro pięcioro uczniów grodzieńskiej, działającej przy Związku Polaków na Białorusi, Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego („Batorówki”) wraz z nauczycielami i prezes ZPB Andżeliką Borys odwiedziło 4 stycznia stolicę Podlasia.

Prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, prezes ZPB Andżelika Borys i prezes Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Anna Kietlińska otwierają spotkanie

Przemawia prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski

Liczną delegację młodych Polaków z Grodna przyjął w Pałacyku Gościnnym Branickich prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski od wielu lat współpracujący z największą polską organizacją na Białorusi, jaką jest ZPB.

Andżelika Borys, prezes ZPB

Obdarowywanie świątecznymi prezentami polskich dzieci na Białorusi przez prezydenta Białegostoku jest już tradycją. Po raz pierwszy jednak w tym roku dzieci z Grodna tak liczną ekipą przybyły po słodkie podarunki do swojego darczyńcy osobiście.
Prezydent Tadeusz Truskolaski, witając uczniów grodzieńskiej „Batorówki” i ich opiekunów, złożył im życzenia noworoczne i obejrzał przygotowane przez działający przy szkole zespół „Akwarele” muzyczno-teatralizowane przedstawienie o tematyce bożonarodzeniowej, śpiewając wraz z gośćmi z Grodna najpiękniejsze polskie kolędy.

Najbardziej oczekiwanym przez dzieciaków punktem spotkania z prezydentem stało się oczywiście otrzymywanie z rąk Tadeusza Truskolaskiego prezentów. Przy czym uczniowie „Batorówki”, wykazując się solidarnością z rówieśnikami z Grodzieńszczyzny, którzy nie weszli w skład delegacji, ale 12 stycznia przybędą na organizowane dla nich przez ZPB noworoczne spotkanie w Grodnie zgodzili się zabrać ze sobą do Grodna prezenty dla nieobecnych na spotkaniu w Białymstoku koleżanek i kolegów.

Jak zaznaczyła prezes ZPB Andżelika Borys, Związek w okresie świąteczno-noworocznym organizuje spotkania dla dzieci w polskich środowiskach, rozsianych po całej Białorusi. Dzięki współpracy z polskimi samorządami i organizacjami partnerskimi liczba obdarowanych przez ZPB świątecznymi prezentami polskich dzieci na Białorusi przekroczy trzy tysiące.

Swietłana Timoszko, dyrektor Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego wręcza prezydentowi Tadeuszowi Truskolaskiemu świateczną bombkę zrobioną przez uczniów szkoły

Największe spotkania, obliczone na udział około tysiąca dzieci każde, odbędą się w Grodnie, Mińsku i Brześciu. Każde z tych spotkań obejmie swoim zasięgiem młodych Polaków uczących się języka polskiego odpowiednio w grodzieńskim, mińskim oraz brzeskim okręgu konsularnym. Poza tym większe oddziały ZPB organizują noworoczne spotkania dla najmłodszych we własnym zakresie. – Na każde z takich spotkań przygotowujemy odpowiednią ilość prezentów, aby żadne polskie dziecko nie zostało pominięte – mówi Andżelika Borys. Prezes ZPB podkreśla, że kierowana przez nią organizacja liczy 106 struktur i wspiera około 130 ośrodków nauczania języka polskiego, rozsianych po całej Białorusi.

Przemawiając na spotkaniu z prezydentem Truskolaskim Andżelika Borys podkreśliła, że ZPB zależy na tym, aby tego potencjału nie trwonić, tylko maksymalnie go gromadzić i rozwijać, kontynuując pracę, integrującą polskie środowiska na terenie całej Białorusi. Dodała, że najważniejszym, priorytetowym zadaniem i działaniem ZPB jest rozwój polskiej edukacji i kultury. W 2018 roku, jak ujawniła prezes Borys, Związek zorganizował 126 różnych przedsięwzięć edukacyjnych, kulturalnych i spotkań okolicznościowych.

Anna Meniuk, metodyk-konsultant, skierowana przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą MEN RP udziela wywiadu

Program pobytu młodych Polaków z Grodna w stolicy Podlasia oprócz spotkania z prezydentem Białegostoku przewidywał m.in. zwiedzanie miasta, a także wizytę w białostockiej szkole podstawowej nr 47, po której gości z Grodna oprowadziła Anna Meniuk, była nauczycielka tej szkoły, pracująca obecnie w grodzieńskiej „Batorówce” jako metodyk-konsultant , skierowana przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą MEN RP.

Znadniemna.pl

Czterdzieścioro pięcioro uczniów grodzieńskiej, działającej przy Związku Polaków na Białorusi, Polskiej Szkoły Społecznej im. Króla Stefana Batorego („Batorówki”) wraz z nauczycielami i prezes ZPB Andżeliką Borys odwiedziło 4 stycznia stolicę Podlasia. [caption id="attachment_35731" align="alignnone" width="480"] Prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, prezes ZPB Andżelika Borys i prezes Podlaskiego

Skip to content