Uczniowie Polskiej Szkoły Społecznej im. Ignacego Domeyki w Brześciu, działającej przy Brzeskim obwodowym Oddziale ZPB, zwiedzeniem pałacu Niemcewiczów w Skokach uczcili w dniach 16 i 20 lutego 263. rocznicę urodzin Juliana Ursyna Niemcewicza.
Pałac w Skokach zbudował w 1770 roku ojciec Juliana – Marceli Niemcewicz. Pochodzący ze średniozamożnej rodziny szlacheckiej Marceli Niemcewicz zwielokrotnił majątek przodków, stając się jednym z najbogatszych właścicieli ziemskich na Polesiu.
W Skokach, jeszcze przed wybudowaniem nowej siedziby, 16 lutego 1758 roku, przyszedł na świat i spędził dzieciństwo mały Julian, przyszły współtwórca Konstytucji 3 Maja, dramaturg, poeta, historyk, powieściopisarz, przyjaciel i adiutant Tadeusza Kościuszki, a także biograf pierwszego prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Jerzego Waszyngtona.
Potomkowie Juliana Ursyna Niemcewicza i jego licznego rodzeństwa mieszkali w Skokach aż do wybuchu II wojny światowej.
Pałac, który z okazji rocznicy urodzin najwybitniejszego przedstawiciela rodu Niemcewiczów odwiedzili uczniowie Polskiej Szkoły Społecznej im. Ignacego Domeyki w Brześciu przetrwał okres carskich represji, które spadały na ród Niemcewiczów po Powstaniu Kościuszkowskim i późniejszych powstaniach. Podczas I wojny światowej, w latach 1915-1918, w pałacyku rezydował dowódca niemieckiego frontu wschodniego feldmarszałek Leopold. To tutaj zatrzymywali się carowie, a w 1917 roku podpisano rozejm między Rosją, a Niemcami.
Pałac ocalał także w czasach sowieckich. Stało się tak dzięki temu, że rozmieszczono w nim szkołę. Niestety, nie ocalały pałacowe oficyny, brama wjazdowa i kaplica. Za to częściowo zachował się otaczający pałac park. W roku 2013, dokonano gruntownej restauracji zabytkowego budynku, a w nim samym powstało Muzeum J. U. Niemcewicza.
Obecnie w 11 pomieszczeniach na obu poziomach znajduje się ekspozycja, po której młodzież polską z Brześcia oprowadzili przewodnicy.
Zwiedzanie zaczęło się od szerokich schodów, które zachowały się częściowo w takim stanie, jak w momencie zbudowania. W dawnym pokoju jadalnym znajdowała się niegdyś rodowa galeria portretów, wywieziona w 1915 roku do Kaługi w Rosji. Obecnie jest to jedna z sal ze stylowymi meblami z epoki i obrazami, wśród których są powiększone kopie rysunków pałacu i parku w Skokach autorstwa Napoleona Ordy.
W sąsiedniej sali przedstawiony jest ród Niemcewiczów, ziemian i hodowców koni. W kolejnej, narożnej, poświęconej Julianowi Ursynowowi, znajduje się ekspozycja opowiadająca o jego życiu i twórczości. Najciekawszym pokojem dla uczniów była chyba Zbrojownia – pokój ze starą bronią i akcesoriami wojennymi, m.in. dwiema replikami średniowiecznych pancerzy, z których jeden można przymierzać i z nim się fotografować.
W pałacu odtworzono też salon muzyczno-artystyczny z fortepianem i obrazami. W jednym z pokoi znajduje się skarbiec, w którym wystawione są dokumenty i inne pamiątki Niemcewiczów. Największym pomieszczeniem w pałacu jest dawna sala balowa, w której Polska Szkoła Społeczna im. Ignacego Domeyki organizuje Bale Niepodległościowe.
Podczas zwiedzania pałacu Niemcewiczów uczniowie dowiedzieli się o życiu i twórczości najwybitniejszego przedstawiciela rodu, o jego niezwykłej drodze życiowej, a także o jego korzeniach i przodkach.
Polska Szkoła Społeczna im. Ignacego Domeyki od wielu lat opiekuje się miejscami, związanymi z wybitnymi Polakami w obwodzie brzeskim. Jesienią ubiegłego roku rodzice uczniów klasy maturalnej przeprowadzili remont zdewastowanej mogiły rodziny Niemcewiczów na cmentarzu katolickim przy ul. Puszkińskiej w Brześciu. Są to groby śp. Jana Ursyna Niemcewicza, marszałka szlachty guberni grodzieńskiej, zmarłego w 1900 r. oraz jego małżonki śp. Weroniki Ursyn Niemcewiczowej.
Alina Jaroszewicz ze Skoków
