HomeStandard Blog Whole Post (Page 156)

Spotkanie prezesów oddziałów Związku Polaków na Białorusi z centralnego i wschodnich regionów kraju odbyło się w siedzibie ZPB w Mińsku 30 stycznia. Działacze organizacji podsumowali działalność podległych im struktur za 2020 rok i zaplanowali pracę na rok bieżący.

Biorąca udział w spotkaniu prezes ZPB Andżelika Borys na samym początku wyznaczyła priorytetowy kierunek działalności związkowej, jakim jest organizacja działalności oświatowej i nauczanie języka polskiego. Prezes ZPB zaznaczyła, iż cieszy ją, że przy oddziałach powstają szkoły społeczne i ośrodki nauczania, działają zespoły artystyczne, działacze opiekują się miejscami pamięci. – Cieszy, że mimo trudnej sytuacji epidemicznej na spotkanie przybyli prezesi z oddalonych od centrali związkowej regionów kraju – Mozyrza, Homla, Klecka, Stołpców, Dzierżyńska, Dobrusza i innych miejscowości – mówiła Andżelika Borys, przyznając, że jest dla niej ważne dowiedzieć o potrzebach oddziałów z pierwszej ręki, gdyż pozwoli to zrozumieć na jakiej pomocy i dla kogo powinna się skoncentrować.

Oceniając pracę Oddziału ZPB w Mińsku Andżelika Borys zwróciła uwagę na dużą liczbę organizowanych przez oddział przedsięwzięć i spotkań. Pochwaliła też prowadzoną przy oddziale Polską Szkołę Społeczną im. Edwarda Woyniłłowicza. – Zależy nam na tym, żeby w miejscowościach, w których wynajmujemy dla oddziału pomieszczenie pod siedzibę, na bazie tego pomieszczenia powstawał ośrodek nauczania języka polskiego – oświadczyła prezes ZPB, informując, że w chwili obecnej ZPB liczy 116 struktur, czyli o 12 oddziałów więcej, niż dwa lata temu. Ogółem organizacja zrzesza ponad 12 tysięcy członków, a na bazie oddziałów terenowych działa ponad 100 ośrodków nauczania języka polskiego. – Mimo ograniczeń, związanych z pandemią w ciągu ubiegłego roku ZPB zorganizował ponad sto przedsięwzięć – podkreśliła Andżelika Borys, informując obecnych, że stara się wspierać aktywność struktur związkowych osobistym udziałem w organizowanych przedsięwzięciach. – Tydzień temu byłam na Brasławszczyźnie, gdyż należało wesprzeć działający tam ośrodek nauczania języka polskiego. Dwa tygodnie temu brałam udział w spotkaniu z prezesami z obwodu brzeskiego w Baranowiczach – opowiadała prezes ZPB podkreślając, że jej osobiście i Zarządowi Głównemu łatwo jest wspierać ludzi, którzy chcą działać i działają mimo trudności.

Podczas spotkania prezesów Andżelikę Borys zapytano, czy wobec wciąż obowiązujących w Polsce ograniczeń epidemicznych, w tym roku ZPB będzie organizował kolonie i wyjazdy do Polski dla dzieci i młodzieży, uczącej się języka polskiego. Prezes ZPB przyznała się, że trudno jest prognozować rozwój sytuacji epidemicznej, a więc także planować kolonie i wyjazdy do Polski. – Pracujemy jednak nad tym, aby można to było realizować w dopuszczalnym, oczywiście, zakresie – przyznała prezes ZPB. Według niej ZPB jest organizacją mocną i z  nią się liczą, zwłaszcza wówczas, kiedy wewnątrz organizacji panuje jedność i zgoda, kiedy widoczna jest działalność jej struktur.

– Będąc organizacją wpływową możemy zabierać głos na każdy temat –mówiła Andżelika Borys, zapewniając, że sama osobiście nie boi się tego robić.

– Zależy nam na wyjazdach, koloniach, pobytach edukacyjnych i, oczywiście, kiedy tylko taka możliwość się pojawi, wówczas priorytetem dla nas będą działacze Związku – zapewniła prezes ZPB.

Po jej wystąpieniu o działalności oddziałów terenowych opowiedzieli ich prezesi:

Prezes Oddziału ZPB w Dzierżyńsku Wiera Klimowicz

Wiera Klimowicz (Oddział ZPB w Dzierżyńsku): Nasz oddział jest młody i jestem pewna, że mamy potencjał rozwojowy. W szkole społecznej, którą prowadzimy, uczy się około 50 dzieci i odbywają się zajęcia dla dorosłych. W związku z sytuacją epidemiczną najważniejsze i najbardziej masowe przedsięwzięcia, związane z polską tradycją świąteczną organizowaliśmy w trybie online. Dzięki takiemu formatowi w naszych spotkaniach online mogli uczestniczyć zaproszeni goście z Polski, co miało  także wymiar edukacyjny, gdyż nasi uczniowie mieli okazję słyszeć poprawną polszczyznę i obcować z nosicielami języka, ćwicząc umiejętności, które wcześniej zdobyli na lekcjach.

Przemawia Czesława Kniaziewa, prezes Oddziału ZPB w Klecku

Czesława Kniaziewa (Oddział ZPB w Klecku): Mamy niewielką szkółkę, liczącą 15 uczniów – dzieci i młodzież do 15 roku życia. W okresie letnim opiekujemy się cmentarzem.

Ałła Morozowa, prezes Oddziału ZPB w Mozyrzu

Ałła Morozowa (Oddział ZPB w Mozyrzu): W ubiegłym roku odbyło się u nas uroczyste otwarcie szkoły społecznej, do której zapisuje się coraz więcej uczniów. Opiekujemy się także osobami starszymi. Dogłądamy polskie pochówki na miejscowym cmentarzu. W naszych imprezach bierze udział dużo młodzieży.

Jana Kłakiewicz, prezes Oddziału ZPB w Stołpcach

Jana Kłakiewicz (Oddział ZPB w Stołpcach): Wiosną ubiegłego roku w związku z epidemią koronawirusa organizowaliśmy akcję pomocową dla lokalnych szpitala i przychodni. Latem przeprowadziliśmy polski zlot kajakowy w obwodzie brzeskim. Wzięło w nim udział także około 60 osób z mińskiego okręgu konsularnego – z Brasławia, Mińska, Stołpców. Mamy nadzieję, że również w tym roku uda nam się zrealizować ten projekt. Zorganizowaliśmy także w naszej szkole społecznej Narodowe Czytanie. Na co dzień opiekujemy się polskimi pochówkami na miejscowym cmentarzu. Organizujemy spotkania okolicznościowe dla naszych seniorów i członków oddziału. Na zajęcia do naszej szkoły uczęszcza 120 osób – dzieci i dorosłych. W lutym otwieramy własne studio wokalno-teatralne, w którym na etacie będzie pracować odpowiednia osoba.

Przemawia Mikołaj Fokin, prezes Oddziału ZPB w Homlu

Mikołaj Fokin (Oddział ZPB w Homlu): Prowadzimy w oddziale nauczanie języka polskiego i  myślimy o założeniu szkoły społecznej. Poza tym w oddziale organizujemy spotkania i opiekujemy się polskimi grobami na miejscowym cmentarzu. Jest nas w oddziale już ponad 70 osób.

Po wystąpieniach prezesów, wszystkim przybyłym na spotkanie podziękowała za przybycie i aktywny udział jego gospodyni – prezes Oddziału ZPB w Mińsku Helena Marczukiewicz.

Gospodyni spotkania, prezes Oddziału ZPB w Mińsku Helena Marczukiewicz

Podsumowując naradę prezesów Andżelika Borys powiedziała: „Dzisiejsze spotkanie dowodzi, że w oddziałach, gdzie ludzie mają chęć do działalności, wszystko jest normalnie. Zarząd Główny ZPB będzie robić wszystko, co jest w jego mocy, żeby wspierać waszą aktywność”.

Paulina Juckiewicz z Mińska

Spotkanie prezesów oddziałów Związku Polaków na Białorusi z centralnego i wschodnich regionów kraju odbyło się w siedzibie ZPB w Mińsku 30 stycznia. Działacze organizacji podsumowali działalność podległych im struktur za 2020 rok i zaplanowali pracę na rok bieżący. Biorąca udział w spotkaniu prezes ZPB Andżelika Borys

Milicja weszła dziś do redakcji dwóch popularnych grodzieńskich portali. Funkcjonariusze zarekwirowali sprzęt komputerowy. Poinformowali, że strony zostały uznane za ekstremistyczne za umieszczenie zakazanych materiałów blogera NEXTA.

Hrodno.life to popularny wśród mieszkańców Grodna portal lifestylowy i informacyjny. Jego redaktorem naczelnym jest współpracujący z Biełsatem i TVP Polonia miejscowy historyk polskiego pochodzenia Aleksy Szota. To autor lubianego przez naszych czytelników programu „Wędrówki historyczne po Grodzieńszczyźnie”. Newgrodno.by to portal informacyjny – jego strona została już zablokowana.

Około godziny 11:00 redaktor portalu Newgrodno.by Ihar Bublikau (piszący pod pseudonimem Ihar Remzik) poinformował, że milicja przeszukuje jego mieszkanie po czym przestał odbierać telefon. W tym samym czasie do redakcji Hrodna.life wszedł OMON i tajniacy. Podczas rewizji zatrzymano też Siarhieja Wieramiejankę, aktywistę i pracownika sąsiedniego sklepu patriotycznego Admietnaść. Miał on transmitować działania milicji, co funkcjonariusze uznali za „niepodporządkowanie się”.

Akcją przeciwko niezależnemu portalowi Hrodna.life prawdopodobnie kieruje Alaksiej Wajcieszka, naczelnik oddziału prewencji grodzieńskiej komendy dzielnicy Leninski Rejon.

Według milicji, funkcjonariusze ww. komisiariatu podczas monitorowania internetu odkryli, że na stronach Newgrodno.by i Hrodna.life umieszczone zostały materiały blogera NEXTA, Sciapana Puciły. To przebywający w Polsce młodzieżowy działacz ujawniający skorumpowanie i przestępczą działalność reżimu Aleksandra Łukaszenki. Białoruska milicja wysłała za nim międzynarodowy list gończy. Produkowane przez NEXTĘ materiały i logo jego mediów zostały przez białoruski sąd uznane za ekstremistyczne, a ich rozpowszechnianie jest karane.

– Milicja Grodzieńszczyzny nigdy nie zgodzi się na ekstremizm! I dzisiejsze wydarzenia są tego dowodem – oświadczyło biuro rzecznika prasowego obwodowej komendy milicji w Grodnie.

Przeciwko niezależnym redakcjom wszczęto sprawę o wykroczenie. Za złamanie art. 17.11 Kodeksu Wykroczeń grozi im grzywna wysokości 500 kwot bazowych – 14 500 rubli białoruskich, czyli 20 670 złotych i konfiskata sprzętu, za pomocą którego złamano prawo.

We wrześniu milicja weszła do redakcji Hrodna.life po anonimowym donosie. Poszukiwali biało-czerwono-białej flagi, którą dziennikarze mieli wywiesić w oknie.

Znadniemna.pl za belsat.eu/fot.:tut.by

Milicja weszła dziś do redakcji dwóch popularnych grodzieńskich portali. Funkcjonariusze zarekwirowali sprzęt komputerowy. Poinformowali, że strony zostały uznane za ekstremistyczne za umieszczenie zakazanych materiałów blogera NEXTA. Hrodno.life to popularny wśród mieszkańców Grodna portal lifestylowy i informacyjny. Jego redaktorem naczelnym jest współpracujący z Biełsatem i TVP Polonia

„Zawsze z wielkim smutkiem opuszczam kresowe nekropolie. Porzucone przez biskich – wymiecionych wiatrem historii, znikają bezszelestnie z powierzchni i ludzkiej pamięci” – taką refleksją dzieli się w notatkach ze swojego pobytu na  zabytkowych cmentarzach w Pińsku z lipca zeszłego roku jeden ze stałych autorów „Magazynu Polskiego na uchodźstwie” Maurycy Frąckowiak.

Autor będąc pasjonatem historii Kresów napisał o ze swojej lipcowej podróży na Białoruś artykuł o pińskim cmentarzu katolickim pt. „Zabytkowe cmentarze w Pińsku” (artykuł jest dostępny w formacie PDF pod niniejszym linkiem).

Tekst Maurycego Frąckowiaka został opublikowany w listopadowym numerze „Magazynu Polskiego na uchodźstwie” z dopiskiem: „Na portalu ZPB Znadniemna.pl zostanie podana lista wszystkich osób pochowanych na katolickim cmentarzu w Pińsku, nazwiska których Autorowi udało się odczytać”.

Dzisiaj pragniemy spełnić powyższą obietnicę, publikując zdjęcia sfotografowanych przez Autora nagrobków, jak też listę pochowanych na cmentarzu osób, których nagrobki panu Maurycemu udało się odczytać:

Pochowani na cmentarzu katolickim:

  • Helena Podgórska z Mierzyńskich lat 43, zm. 11.10.
  • Bronisław Podgórski lat  71, zm. 27.05.1936 r.
  • Wincenty Palczewski lat 66, zm. 26.02.1920 r.
  • Anna Palczewska lat 32, zm. 22. 02.1919 r.
  • Teodora Bańkowska lat 36, zm. 15.06.1919 r. – zamordowana w sposób haniebny
  • Grobowiec rodziny Paszkiewiczów
  • Konstancja Skirmuntt 1851 – 1933 r.
  • Kazimiera Maracewicz lat 71, zm. 21.12.1941 r.
  • Emilia Kononczuk 1990 – 1957 r.
  • Teodora Bańkowska lat 30, zm. 15.06.1919 r.
  • Michał Kurzelny 04.09 1893 – 02.xx.1913 r.
  • Stanisław Skupiewski 1953 – 1920 r.
  • Wanda z Betthów Koźlakowska 22.10.1891 – 02.08.1913 r.
  • Z Ordów Konstancja Korsakowa lat 94, zm. 12.01.1921 r.
  • Zofia Korsak lat 55, zm. 01.12.1915 r.
  • Ignacy Klekowski lat 52, zm. 29.09.1916 r.
  • Helena Filipowicz lat 75, zm. 04.10.1920 r.
  • Halusia Fiszerówna 05.03.1918 – 25.11.1921 r.
  • Józefa Czekanowska lat 74, zm. 15.12.1913 r.
  • Henryk Bortnowski 14.06.1895 – 24.11.1911 r.
  • Łukaszewicz Katarzyna 1900 – 1959 r.
  • Łukaszewicz Roman 1899 – 1962 r.
  • Emilja Błocka lat 10, zm. 03.08.1913 r.
  • Jan Olechnowicz lat 59, zm. 06.05.1929 r.
  • Kazimierz Milkiewicz lat 59, zm.05.09.1922 r.
  • Halina Zakrzewska lat 18, zm. 30.05.1920r.
  • Helena Zakrzewska lat 27, zm. 15.02.1919r.
  • Walenty Kret 18.05.1911 – 22.09.1939r.
  • Halusia Fiszerówna
  • Józefa Czekanowska
  • Emilija Goroch 31.04.1925 – 08.04.1938 r.
  • Kazimiera Goroch 13.02.1894 – 23.07.1953 r.
  • Kazimierz Goroch 1888 – 1960 r.
  • Agata Bieńko ?.
  • Łukasiewicz Katarzyna 1900 – 1959 r.
  • Łukasiewicz Roman 1888 – 1962 r.
  • Julia Sielużycka ?.
  • Janusz Szoda ?.
  • Tomasz Slenkiewicz 29.12.1902 – 06.09.1926 r.
  • Pawełek Piotrowski 1910 – 1920 r.
  • Stanisław Szlempo 24.04.1910 – 02.02.1928 r.
  • Andrzej Szlempo lat 46 zm. 10.02.1910 r.
  • Łucja Lenkiewicz lat 65, zm. 03.11.1910r.
  • Aleksander Wojtkiewicz lat 70, zm. 19.03.1909r.
  • Maria Zakiewicz lat 62, zm. 04.10.1937r.
  • Klemens Zakiewicz lat 56, zm. 19.11.1919r.
  • Kazimierz Sernicki lat 49, zm.19,12.1918r.
  • Stefanja Sernicka lat 52, zm. 27.07.1927r.
  • Kazimierz Borkowski 1863- 1945r.
  • Józef Brzozowski 19.03.1896 – 21.06.1923r.
  • Adolf Nawrocki lat 80, zm. 06.04.1910r.
  • Wesołowiczówna lat 20, zm. 27.11.1916r.
  • Wincentyna z Siemaszków Wesołowiczowa 1873 -?
  • Ambroży Szczepanowicz lat 82, zm. 15.06.1907r.
  • Maryja Barszczewska lat 87, zm. 11.XX.19xx r.
  • Agnieszka Jończyk z domu Kaczmarek lat 65, zm. 06.08.1908r.
  • Aleksandra z Terleckich Szołomycka lat 52, zm. 13.03.1907r.
  • Jan Górski zm. 29.11.1914r.
  • Józefa Górska zm. 13.09.1915r.
  • (Niewiasta) Siemaszko zm. 19.09.1929r.
  • Adam Breśniewicz lat 73, zm. 02/15.11.1906r.
  • Ignacy Tatarzyński lat 26, zm. 01.06.1907r.
  • Teofila z Łozickich Tatarzyńska lat 69, zm. 23.02.1907r.
  • Radosław Tatarzyński zm. ? 1905r.
  • Ludwik Czerwiakowski vel Czerniakowski lat 52, zm. 21.12.1905r.
  • Jan Górski zm. 29.11.1914r.
  • Józefa Górska zm. 13.09.1915r.
  • Bolesław Leszczyłowski lat 25, zm. 14.02.1909r.
  • Teofila Monte lat 45, zm. 07.01.1909r.
  • Stanisława Chybowska 1880 – 1940.
  • Feliks Chyboski lat 40 am. 17.07.1909r.
  • Leo…. Żona Grzegorza Romanoskiego lat 25, zm. 30.04.1910r.
  • Agata Moroz lat 73, zm. 23.04.1908r.
  • Wiktoria Lewkowicz zm. 1905r.
  • Jan Lewkowicz … 19xx r.
  • Kazimiera Teodorowicz lat 76, zm. 20.03.1908r.
  • Aleksander Kutczyński ?
  • Ryszardek Marczulis żył 11 m-cy, zm. 08.09.1911r.
  • Marja Banasewiczowa lat 48, zm. 13.03.1930r.
  • Stasiek Banasewicz lat 4, zm. 14.04.1913r.
  • Franciszek Ogiński lat 18, zm. 20.03.1927r.
  • Helena Jednaszewska 19.02.1888 – 29.04.1939r.
  • Ewelina Szylanowicz 1878 – 1928r.
  • Albina Burusewicz z domu Kowalewska lat 62, zm. 10.03.1928r.
  • Antonina z Korowanów Zaleska lat 24, zm. 22.02.1907r.
  • Hersylja z Kurczyków Korowanowa lat 22, zm. 25.05.1907r.
  • Karolina Dukalska zm. 11.10.1907r.
  • Stanisław Tarwid lat 23, zm. 5.05.1907r.
  • Johan Tiefenbach 04.11.1835 – 22.01.1907r.
  • Jadwiga Żółtowska lat 69, zm. xx. 12.1906r.
  • Konstancja Abramenko lat 56, zm. 20.05.1906r.
  • Felicyja Koszewnik lat 8, zm. 05.04.1905r.
  • Konstanty Koszewnik lat 68, zm. 28.11.1938r.
  • Paweł Lewicki 15.04.1876 – ?.11.1928r.
  • Zofia Lewicka 05.08. 188x r.
  • Jan Górski ? – 29.11.1914r.
  • Józefa Górska ? – 13.09.1915r.
  • Tomasz Kaliszewski 1884 – 1915 (lub 1916)r.
  • Szczemier – Szczemierska Agata lat 44, zm. 16.05.1921r.
  • Szczemier – Szczemierski Wilhelm lat 59, zm. 16.10.1927r.
  • Adam Dowgielewicz 19.11.1864 – 23.08.1935r.
  • Władysław Dowgielewicz 27.06.1886 – 06.01.1908r.
  • Helena Dowgielewiczówna 27.06.1903 – 27.08.1905r.
  • Mieczysław Pereświt – Sołtan lat 54, zm. 10.09.1931r.
  • Stanisław Orda zm. 08.05.1904r.
  • Dominik Palczewski lat 48, zm. 29.08.1903r.
  • Józef Kutczyński lat 74, zm. 19.08.1902r.
  • Kamila z Terleckich – Żółtowska lat 65, zm. 18.07.1903r.
  • Janina Maracewicz 06.05.1935 – 13.10.194x r.
  • Aleksander Zawadzki 1906 – 24.09.1939r.
  • Michalina Skirmuntt lat 66, zm. 08.02.1939r.
  • Rodzinne groby Grabowskich.
  • Konstancya z Bułhaków – Górnicka lat 63, zm. 1897r.
  • Jadwiga Pieytrynicz lat 63, zm. 04.07.19xx r.
  • Teofil Pietrynicz lat 59, zm. 02.04.1940r.
  • Aleksander xx syn Agatona zm. 18.11.1929r.
  • Piotr Bęklewski lat 54, zm. 11.03.1909r.
  • Franciszek Jezierski 09.06.1858 – 01.07.1934r.
  • Małgorzata z Malinoskich – Jezierska lat 84, zm. 29.08.1899r.
  • Aleksander Odrowąż – Petrykowski 1890 – 1945r.
  • Józef Worobiej lat 83, zm. ? 1954r.
  • Antoni Trybuchowski lat 50, zm. 31.05.1914r.
  • Dominik Palczeski lat 48, zm. 29.08.1903r.
  • Józef Kutczyński lat 74, zm. 19.08.190tr.
  • Albertyna Dżereżun lat 82, zm. 31.04.1902r.
  • Dominika z Marzcewiczów – Ratomska lat 62, zm. 16.09.1927r.
  • Zenon ? zm. 25.08.1904r.
  • Floryjan Abramowicz lat 70, zm. 04.02.1905r.
  • Leonora Chełmowska lat 65, zm. 20.08.1903r.
  • Feliks Butewicz lat 86, zm. 15.05.1905r.
  • Wiktoria Klikowiczowa lat 33, zm. 12.03.1923r.
  • Franciszka Sala z domu Niewiadomskich 05.03.1897 – 22.03.1939r.
  • Józefa Ostrowska zm. 29.03.1924r.
  • Onufry Skwarczewski lat 87, zm. 15.05.1902r.
  • Maria Pudkowiczówna ? 1914 – 12.07.1920r.
  • Aleksander Lipnicki 1894 – 1946r.
  • Antonina Lipnicka 1889 – 1942r.
  • Adam Szpakowski lat 38, zm. 1902r.
  • xx Logwinowicz zm. 1900 , 1905r.
  • Katarzyna Gołpa lat 77, zm. 30.06.1927r.
  • Władysław Gołąb lat 46, zm. 01.06.1937r.
  • Eugeniusz Skirmuntt syn Agatona 31.01.1851 – 08.03.1934r.
  • Aleksander Zawadzki 1906 – 1938
  • Krzysztof Pietrowski lat 19, zm. 22.12.1901r.
  • Maria Kulpeksz zm. 12.12.? r.
  • Helena Daszkiewicz 1907 – 1931r.
  • Jan Jakóbków 1808 – 1930r.
  • Bronisława Jakóbków 1914 – 1930r.
  • Paweł Jakóbków 1874 – 1931r.
  • Maria Jakóbków z domu Nowak 1876 – 1931r.
  • Michalina Pieczewska 1896 – 1974r.
  • Symbolicznie Piotr Jakóbków 1911 – 1940r.
  • Ewa Lenkiewiczowa 1884 – 1948
  • Adam Lenkiewicz 1877 – 1928
  • Basia Ćwikowska 05.11.1922 – 24.03.1938r.
  • Piotr Deklewski ?
  • Marja Kulpeksz 12.12.? r.
  • Maryja Cieszejewska zm. 24.11.1931r.
  • Kazimierz Klarner lat 63, zm. 02.10.1931r.
  • Stefan Tarnowski ? r.
  • Stanisław Piotrowski ? r.
  • Michał Lubicz – Borowski 1870 – 18.11.1932r.
  • Maria Borowska z domu Kruss 1875 – 08.07.1942r.
  • Aleksander Karwowski 1867 – 24.06.1933r.
  • Sabina Góral – Górcka 1910 – 24.09.1955r.
  • Adela Rudnicka lat 30, zm. 28.03.1942r.
  • Józef Seredyk 1920 – 19xx r.
  • Piotr Łukaszewicz 29.04.1886 – 08.07.1957r.
  • Franciszek Ruszkiewicz 07.12.1875 – 08.11.1942r.
  • Józefa Ruszkiewicz 1890 – 1955r.
  • Anzelma Anna Pycz lat 73, zm. 10.12.1975r.
  • Stefan Stachowski 19,12.1907 – 02.07.1944r.
  • Piotr Szydowski lat 25, zm. 1944r.
  • Stanisław Mroczkowski lat 63, zm. 11.05.1938r.
  • Adela Rudnicka ?
  • Stanisław Piotrowski 22.04.1883 – 21.05.1937r.
  • Kazimierz Klarner lat 63, zm. 02.10.1931r.
  • Wiktoria Zachariasiewicz 03.01.1868 – 22.06.1937r.
  • Henryk Stachurski lat 90
  • Maria Stachurska zm. 1951r.
  • Halinka Dmowska ?
  • Maria Otoczko lat 53, zm.30.12.1942r.
  • Terenia Korsak żyła rok i 2 m-ce, zm.29.06.1933r.
  • Antoni Slaski 06.01.1887 – 07.03.1942r.
  • Piotr Iwiński lat 49, zm. 17.06.1944r.
  • Wincenty Jurkiewicz ?
  • Jadwiga Michnewicz lat 62, zm. 1947r.
  • Artur hrabia Krasicki zm. 08.09.1905r.
  • Henrietta z hrabiów Jlińskich hrabina Krasicka zm. 15.09.1905r.
  • Wincenty Jurkiewicz lat 47, zm. 14.02.1910r.
  • Leontyna Roszkiewicz ?
  • Leonard Molteki 1863 – 1946r.
  • Paulina Chrucka lat 71, zm. 24.11.1835 lub 1935r.
  • Konstancja z Oranowskich – Chrucka lat 76 zm. 14.04.1896r.
  • Karol Bogdanowicz xx.09.1979 – 04.05.1952r.
  • Genowefa z hrabiów Pusłowskich Adamowa hrabina Broel Platerowa zm. 27.09.1935r.
  • Domacalski Włodzimierz ?
  • Domacalska Natalia ?
  • Paulina Butewiczowa lat 41, zm. 13.01.1896r.
  • Ewelina Butewiczowa lat 36, zm. 06.04.1904r.
  • Paweł Butewicz lat 70, zm. 21.03.1928r.
  • Emilia Czesnyk z Malczewskich zm. 1929r.
  • Franciszka Staszewska lat 77, zm. 27.xx.1897r.
  • Agata Bierycz lat 65, zm. 30. xx. 1908r.
  • Szymon Michalski lat 71, zm. 16.09.1926r.
  • Jan Kuźmiński lat 43, zm. 15.06.1929r.
  • Kazimierz Dobrowolski zm. 1879r.
  • Józef Zelbo 1867 – 1927r.
  • Józef Micewicz 1875 – 25.07.1937r.
  • Helena Gołowaczowa zm. 25.01.1897r.
  • Antoni Borysewicz lat 72, zm. 21.03.1912r.
  • Krystyna z Ejsymontów Szpilewska lat 60, zm. 17.12.1877r.
  • Aleksandra Laszko lat 85, zm. 16.07.1910r.
  • Franciszek Wencel lat 85, zm. 05.06.1888r.
  • Julian Jaroszewicz lat 25, zm. 28.12.1852r.
  • Karolina Hryckiewicz lat 50, zm. 04.02.1875r.
  • Julian Hryckiewicz lat 22, zm. 13.06.1889r.
  • Julita z Marcinkiewiczów Chrysciniczowa lat 61, zm. 16.04.1854r.
  • Teofila Chrysciniczowa zm.16.04.1854r.
  • xx Wencel ?
  • Maryja z Załęskich Chrzanowska lat 80, zm. 22.08.1878r.
  • Aleksander Chrzanowski lat 66, zm. 04.07.1895r.
  • Narcyza z Terleckich – Horbaczewska 28.05.1841 – 10.09.1888r.
  • Wincenty Terlecki 1829 – 04.09.1883r.
  • Jakóbina z Zadarnowskich – Brodzińska lat 64, zm. 04.05.1888r.
  • Julian Czechowski 11.09.1879 – 17.05.1901r.
  • Franciszka Stańtchik 17.09.1832 – 29.04.1892r.
  • Jadwiga z Ejsmonttów Czechowska 24.02.1832 – 08.04.1852r.
  • Marya z Seyfardów Skirmunttowa zm. 03.05.1854r.
  • Michalina z Wołłowiczów – Twardowska 13.11.1821 – 14.08.18xx r.
  • Kazimierz Twardowski ?
  • Aleksander syn Jana Butrymowicz lat 31, zm. 08.03.1839r.
  • Aleksy Zak – Stankiewicz lat 63, zm. 28.02.1890r.
  • Stanisław Wojtik lat 57, zm. 01.03.1926r.
  • Bogusław Rummel 16.11.1812 – 30.11.1859r.
  • Marya Rumel ?
  • Jolanta Rumel ?
  • Leon Światopełk – Mirski 22.12.1871 – 17.09.1921r. – prałat
  • Witold Tadeusz Maria Danilewicz – Czeczott 21.12.1846 – 24.01.1929r. – prałat
  • Karol Bylewski lat 69, zm. 08.05.1860r.
  • Adam Sławek zm. 16.08.1855r.
  • Walerja z Żelwiettów Płotnicka zm.26.06.1856r.
  • Jan Burytow lat 74, zm. 31.11.1947r.
  • Klara Burytowa lat 68, zm. 24.11.1951r.
  • Franciszek Skirmuntt ?
  • Jan Wiszniak lat 43, zm. 16.02. 1830r.
  • Aleksander Skupiewski 1823 – 1901r.
  • Franciszka ze Strojnowskich Janichowska lat 103, zm. 22.03.1903r.
  • Marko Pryputniewicz lat 63, zm. 10.03.1894r.
  • Katarzyna z Horbaczewskich – Moraszkowa lat 73, zm. 16.03.1897r.
  • Emilija z Kleszczewskich – Markiewicz lat 43, zm. 12.02.1906r.
  • Andrzej Iwaszkiewicz lat 57, zm. 06.09.1887r.
  • Dyoniza Wyleżyńska zm. 14.03.1883r.
  • Jarosław Krasowski 1907 – 1954r.
  • Jan Staszewicz 20.04.1831 – 09.06.1891r.
  • Józef Nowakoski lat 56, zm. 16.03.1907r.
  • Konstancja z Oranowskich – Chrucka lat 76, zm. 14.04.1896r.
  • Paulina Chrucka lat 71, zm. 24.11.1835r.
  • Rodzina Lewkowskich ?
  • Janinka Borysewicz lat 2, zm. 30.04.1906r.
  • Stanisław Gumiński lat 37, zm. 1890r.
  • Józef Trojanowski lat 45, zm 1893r.
  • Magdalena Trojanowska lat 25, zm. 18.07.19xx r.
  • Bolesław Skirmunt syn Adama i Anny z Ordów Skirmonttów 10.09.1818 – 27.02.1857r.
  • Eug… Glinkiewicz 07.101930 – 02.05.1931r.
  • xx Chowaniec 1927- 1938r.
  • Hanusia Agata Kołodzińska 10.01.1941- 03.06.1941r.
  • Miecio Stanisław Widelski 20.11.1930- 17.09.1934r.
  • Florianna Dziadowiczówna 20.07.1929 – 01.06.1936r.
  • Alina Gronkiewiczówna 09.09.1922 – 30.06.1935r.
  • Gizela Szpilewska 03.07.1931 – 17.08.1936r.
  • Ryszard Stefanowicz 23.11.1886 – 28.04.1937r.
  • Terenia Korsak żyła 1 rok i 2 m – ce, zm. 29.06.1933r.
  • Janina Sakuta 23.06.1929 – 05.10.1938r.
  • Waldemar Mazurowski 09.08.1939 – 14.09.1939r.
  • Urszula Buława żyła lat ? zm. 27.04.1940r.
  • Wiesio Kwiatkowski 16.09.1935 – 03.11.1935r.
  • Jagódka Iwińska 27.08.1940 – 08.04.1942r.
  • Maryja Cieszejewska zm. 24.11.1931r.
  • Jadwiga Słomczyńska 10.12.1904 – 08.06.1940r.
  • Aleksandra Raczyńska żyła lat 83, zm. 12.1937r.
  • Maria Wawrzyniak żyła lat 29, zm. 10.07.1932r.
  • Klimaszewski Stanisław zm. 29.06.1941r.
  • Klimaszewska Michalina 1867 – 1943r.
  • Klimaszewski Julian 1877 – 1957r.
  • Roman Sapich żył lat 32, zm. 09.03.1936r.
  • Marja z Surynów – Jakóbkiewicz 01.04.1854 – 19.10.1934r.
  • Kazimierz Toruński 24.05.1898 – 11.05.1938r.
  • Henryk Bagiński żył lat 42, zm. 12.11. 1940r.
  • Marja Rudnicka żyła lat 27, zm. 22.12.1935r.
  • Petrunela Gonsowska żyła lat 72, zm. 1948r.
  • Feliks Gonsowski żył lat 28, zm. 1928r.
  • Jan Grzybowski żył lat 57, zm. 13.09.1955r.
  • Antoni Pałasz 27.05.1859 – 2x. 06.1877r.
  • ? z Malewskich – Markiewiczowa żyła lat 38, zm. 08.09.1936r.
  • Stanisław Płoński żył lat 59, zm. 19.11.1937r.
  • Jadwiga Sasanowicz lat 53, zm.?
  • xx Wigelski ?
  • Eugenia z Antonowiczów – Walicka 13.03.1915 – 28.04.1936r.
  • Aleksander Celiński żył lat 37, zm. 27.05.1935 (lub 1936) r.
  • Piotr Janowski ? 186x – 1937r.
  • Stanisława z Gerlachowskich – Jabłońska 05.05.1915 -20.02.1936r.
  • Jabłoński Zbigniew Stanisław 12.02.1930 – 24.07.1937r.
  • Józef Trojanowski żył lat 45, zm. 1895r.
  • Magdalena Trojanowska żyła lat 75, zm. 18.07.1919r.
  • Stanisław Gumiński ?
  • Bolesław Wiszniewski żył lat 59, zm. 07.10.1896r.
  • Saczkowska Helena 1895 – 1969r.
  • Niewar Feliks 31.12.1894 – 25.10.1978r.
  • Niewar Aniela 1895 – 1969r.
  • Bronisław Salicki 1888 – 1980r.
  • Michalina Galicka 1868 – 1951r.
  • Jarosław Krasowski 1907 – 1854r.
  • Monit Janina z domu Mickiewicz 10.03.1910 – 05.14.1957r.
  • Jan Staszewicz 20.04.1831 – 09.06.1891r.
  • Wacław Korzeniecki zm. 1889r.
  • Edward Korzeniecki zm. 1885r.
  • Genowefa z Pusłowskich Adamowa Broel – Platterowa zm. 27.09.1935r.
  • Józef Walezy ?
  • Dyoniza Wylezyńska zm. 04.03.1883r.
  • Józef Michałowski 1809 – 1883r.
  • Helena Skirmuntowa 05.11.1827 – 01.02.1874r.
  • Hortensja z Ordów Skirmuntowa 1808 – 1894r.
  • Helena z Sułkowskich Kurzeniecka 1885r.
  • Emilya Markiewicz żyła lat 43 lub 45, zm. 18.02.1906r.
  • Julian Makowski żył lat 53, zm. 14.04.1882r.
  • Kazimierz Skirmunt 1824 – 1893r.
  • Janinka Krolikowska żyła lat 5, zm. 23.03.1890r.
  • Oleg Stefan Pietrow 11.1914 – 27.09.1934r.
  • Marja Pietrowna ?
  • Józefa córka Józefa Szczytta byłego szmbelana dworu polskiego, marszałka Dawidgrudeckiego 1912 – 1893 lub 1898r.
  • Wiktoria Kowalewska 1817 – ?
  • Aleksandra Wysocka lat 67, zm. 23.08.1931r.
  • Małgorzata Domanowska ?
  • Witold Domanowski ?
  • Karol Domanowski ?
  • Wiktoria Zakstankiewiczowa lat 85
  • Faustyna Kuleszewiczowa ?
  • Henryk Skirmuntt żył lat 76, zm. 07.02.1893r.
  • Anna z Ordów Kurzeniecka primo voto Skirmunttowa żyła lat 90, zm. 12.05.1891r.
  • Antoni Czerwiński żył lat 53, zm. 05.12.1891r.
  • Marja Kondracka 15.08.1908 – 04.01.1951r.
  • Jan Andrzejkowicz żył lat 73, zm. 01.03.1893r.
  • Zygmunt Skirmunt ?

Listę sporządził Maurycy FRĄCKOWIAK

 

Maurycy Frąckowiak dla Znadniemna.pl i Magazynu Polskiego na uchodźstwie

„Zawsze z wielkim smutkiem opuszczam kresowe nekropolie. Porzucone przez biskich – wymiecionych wiatrem historii, znikają bezszelestnie z powierzchni i ludzkiej pamięci” – taką refleksją dzieli się w notatkach ze swojego pobytu na  zabytkowych cmentarzach w Pińsku z lipca zeszłego roku jeden ze stałych autorów „Magazynu

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku już po raz czwarty serdecznie zaprasza uczniów klas IV – VIII szkół podstawowych, szkół ponadpodstawowych województwa podlaskiego, województwa warmińsko-mazurskiego oraz dzieci i młodzież, w szczególności pochodzenia polskiego, mieszkającą poza granicami kraju do udziału w konkursie poetyckim „Historia najnowsza Polski w poezji dzieci i młodzieży”.

Konkurs organizowany jest przez Oddziałowe Archiwum IPN w Białymstoku oraz Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej w Białymstoku przy wsparciu Delegatury IPN w Olsztynie. Honorowy patronat nad konkursem objął Minister Edukacji i Nauki oraz Wojewoda Podlaski, Wojewoda Warmińsko-Mazurski, Marszałek Województwa Podlaskiego, Podlaski Kurator Oświaty, Warmińsko-Mazurski Kurator Oświaty. Patronat medialny: Radio Białystok i Ośrodek Telewizji Polskiej w Białymstoku.

Wzorem lat ubiegłych chcielibyśmy, aby konkurs przebiegał w duchu kilkuletniego programu obchodów związanych z odzyskaniem przez Polskę Niepodległości.

Konkurs jest nie tylko formą popularyzacji historii Polski, ale również utrwala pamięć o losach wielu pokoleń Polaków i ich wkład w dążenie do odzyskania wolności i niepodległości oraz budowę suwerennego państwa w latach 1918 – 1989. Zadaniem uczestników konkursu jest przygotowanie w języku polskim własnego utworu poetyckiego, który powinien odnosić się do wartości patriotycznych lub upamiętniać wydarzenie, miejsce, osobę, symbol itp. z najnowszej historii Polski z lat 1918 – 1989 na podstawie dowolnie wybranego źródła historycznego.

Dodatkowo do wiersza należy dołączyć autorski komentarz odnoszący się do materiału źródłowego (np. fotografii, dokumentu, wspomnienia, listu), który stał się inspiracją do powstania utworu. Źródła historyczne mogą pochodzić z domowych zbiorów, archiwów, ogólnodostępnej literatury lub portali internetowych. Zachęcamy w szczególności do korzystania z dokumentów opublikowanych na portalach tematycznych Instytutu Pamięci Narodowej.

Celem konkursu jest kształtowanie wśród młodych ludzi świadomych postaw obywatelskich, przywiązania do historii, tradycji narodowych, języka ojczystego oraz budowanie tożsamości narodowej
i regionalnej, a także propagowanie wartości patriotycznych.

Laureaci konkursu mogą liczyć na atrakcyjne nagrody. Przypominamy również, że w 2019 r. najciekawsze wiersze zostały opublikowane w wydawnictwie Historia najnowsza Polski w poezji dzieci i młodzieży. Antologia wierszy konkursowych, pod red. Jolanty Brzozowskiej i Urszuli Gierasimiuk, które jest pokłosiem dwóch edycji organizowanych w latach 2018-2019. W tym roku również planujemy wydanie tomiku pokonkursowego!

W tym roku prace oceniane będą w dwóch grupach konkursowych i trzech kategoriach:

  • Grupa I: uczniowie z terenu województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego:
  1. kategoria I: uczniowie klas IV – VI szkół podstawowych
  2. kategoria II: uczniowie klas VII – VIII szkół podstawowych
  3. kategoria III: uczniowie szkół ponadpodstawowych.
  • Grupa II: uczniowie mieszkający poza granicami kraju:
  1. kategoria I: grupa wiekowa 10-12 lat
  2. kategoria II: grupa wiekowa 13-15 lat
  3. kategoria III: grupa wiekowa 16-19 lat.

Na prace konkursowe czekamy do dnia 17 marca 2021 r.

Laureaci konkursu zostaną ogłoszeni podczas gali finałowej, która odbędzie się w czerwcu 2020 r. Informacja o dokładnym terminie gali finałowej zostanie umieszczona na stronach internetowych Organizatora. Osoby zakwalifikowane do etapu finałowego zostaną umieszczone na stronie internetowej do dnia 7 maja 2021 r.

Prosimy zapoznać się z załączonym regulaminem konkursu!

REGULAMIN

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY

Kontakt ze strony Organizatora:

Uczestnicy konkursu z terenu województwa podlaskiego oraz mieszkający poza granicami kraju:

  • Jolanta Brzozowska (Oddziałowe Archiwum IPN w Białymstoku) [email protected] tel. 85 664 57 45
  • Patrycja Leszczyńska (Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku) leszczynska @ipn.gov.pl tel. 85 664 57 71

Znadniemna.pl za bialystok.ipn.gov.pl

 

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku już po raz czwarty serdecznie zaprasza uczniów klas IV – VIII szkół podstawowych, szkół ponadpodstawowych województwa podlaskiego, województwa warmińsko-mazurskiego oraz dzieci i młodzież, w szczególności pochodzenia polskiego, mieszkającą poza granicami kraju do udziału w konkursie poetyckim „Historia najnowsza Polski

Oficjalna prezentacja książki, poświęconej Kresom Wschodnim II Rzeczypospolitej Polskiej pt. „Życie na Kresach. Województwa wschodnie II Rzeczypospolitej (1919–1939)”  odbędzie się  19 lutego w Białymstoku. Książka ukazała się w ramach popularnonaukowej serii „SYBIR,” wydawanej przez białostockie Muzeum Pamięci Sybiru.

Wydawca książki, opowiadającej o życiu naszych przodków w II RP, mieszkających na terenach współczesnych Litwy, Białorusi i Ukrainy, specjalnie dla portalu Znadniemna.pl przygotował opis wydanego dzieła i zaopatrzył go ilustracjami, którymi chętnie z Państwem się dzielimy:

Książka „Życie na Kresach. Województwa wschodnie II Rzeczypospolitej (1919–1939)” jest drugim tomem w kolejności z pięciotomowej serii, przygotowywanej przez Muzeum Pamięci Sybiru i poświęcony jest wschodnim ziemiom II Rzeczypospolitej.

Książka „Życie na Kresach. Województwa wschodnie II Rzeczypospolitej (1919–1939)” jest druga w pięciotomowej serii „SYBIR”, przygotowywanej przez Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

Autor  książki – dyrektor Muzeum Sybiru w Białymstoku prof. dr hab. Wojciech Śleszyński, jest  uznanym badaczem kresowych dziejów. W swoim najnowszym opracowaniu podchodzi do skomplikowanej materii, jaką było życie tamtejszej społeczności, z naukową precyzją, używając przy tym klarownego, a zarazem obrazowego języka. Opisuje pokrótce wojnę polsko-bolszewicką, powstawanie administracji, stosunki narodowościowe i religijne, politykę władz, gospodarkę, oświatę i kulturę. Traktuje Kresy bez zbędnej mitologizacji, ale też i bez nadmiernego krytycyzmu. „Rozbraja” stereotypy, docieka przyczyn konfliktów między poszczególnymi społecznościami, nie unika opisu ani ocen spraw trudnych i kontrowersyjnych. Namawia, by: „spojrzeć na dawne ziemie wschodnie II Rzeczypospolitej przede wszystkim jako na obszar, gdzie krzyżowały się i nakładały różne uwarunkowania polityczne i społeczne, gdzie mieszały się wpływy kulturowe i gospodarcze”.

Bogato ilustrowana archiwalnymi zdjęciami książka to kompendium wiedzy o życiu tych ziem w dwudziestoleciu międzywojennym.

Aby lepiej Państwo zrozumieli o czym jest książka Wojciecha Śleszyńskiego, publikujemy udostępniony przez wydawcę fragment jej zakończenia:

„W wyniku zakończonych działań wojennych spór pomiędzy zwolennikami idei federacyjnej a inkorporacyjnej został definitywnie rozstrzygnięty na korzyść tej ostatniej. Zdeterminowało to politykę państwa na ziemiach kresowych w całym okresie międzywojennym. Wbrew zapowiedziom, istotne zmiany nie zostały wprowadzone nawet po przewrocie majowym 1926 r., a te, które zaproponowano, nie spełniały oczekiwań mniejszości narodowych, liczących na zdecydowanie radykalniejsze kroki zmierzające zwłaszcza do poprawy sytuacji ekonomicznej. Jak pokazała rzeczywistość, obóz sanacyjny w znacznym stopniu przejął metody wypracowane i wprowadzone przez środowiska narodowe. Odrzucono wszelkie pomysły nadania autonomii obszarom kresowym. Jedynie hasło konsolidacji wokół wartości narodowych zastąpiono ideą lojalności państwowej. Przewartościowanie nastąpiło głównie na poziomie retoryki, a nie w realnej polityce. Zakładano, że uda się pozyskać dla polskiej racji stanu i szybko zasymilować mniejszości słowiańskie: Ukraińców, a zwłaszcza Białorusinów. Było to zadanie, które praktycznie przez całe dwudziestolecie determinowało większość działań lokalnej administracji. Taka polityka państwa była akceptowana przez społeczność polską, natomiast mniejszości narodowe odnosiły się do niej ze znacznie większą rezerwą. Z punktu widzenia miejscowego chłopa, często słabo znającego język polski, administracja polska była strukturą obcą, reprezentującą interes państwa, z którym utożsamiał się z wyraźną trudnością. Z wyraźną nostalgią wspominano na kresowej prowincji „dobre czasy”: carskie na północy i austro-węgierskie na południu. Jedna z przyczyn tego stanu rzeczy leżała w nadmiernej polonizacji lokalnej administracji. Był to ważny czynnik stanowiący barierę pomiędzy miejscową ludnością, a strukturami państwowymi. Wbrew bowiem oficjalnie głoszonym deklaracjom, władze polskie z wyraźną rezerwą odnosiły się do miejscowych, niepolskich społeczności, unikając ich angażowania w tryby funkcjonowania państwa. Nie sprzyjało to budowie wspólnoty, a wyrzucone poza nawias duże grupy osób narodowości innej niż polska były mimowolnie spychane w kierunku działalności antypaństwowej.

Władzom polskim nie udało się też przez cały okres międzywojenny odwrócić gospodarczej zapaści ziem kresowych. Brakowało środków finansowych na przeprowadzenie wielkich przedsięwzięć inwestycyjnych, mogących pobudzić ekonomię tego najbardziej zacofanego gospodarczo obszaru przedwojennej Polski.

I choć Rzeczpospolita przegrała Kresy w wyniku II wojny światowej i zachodzących w tej części Europy zmian geopolitycznych, to nie bez znaczenia pozostawały także efekty błędnie prowadzonej polityki wewnętrznej. Większość Polaków ziemie kresowe uznawała za „odwieczne polskie”, a obecność „innych” mogła być tam co najwyżej tolerowana. Państwo podjęło zbyt mało działań mających na celu pozyskanie mniejszości narodowych. Pod koniec lat trzydziestych władze zdawały już sobie sprawę, że obok działań represyjnych, muszą nastąpić także zmiany w sferze społeczno-ekonomicznej. Mimo to nie zdecydowały się na rozbicie tradycyjnych struktur, a społecznościom wiejskim nie zaproponowały praktycznie żadnej drogi awansu społecznego. Wynikało to zarówno z niekonsekwentnej polityki, jak i braku środków finansowych na zaspokojenie aspiracji lokalnej ludności. Trudno się zatem dziwić, że we wrześniu 1939 r. miejscowe społeczności bez żalu, a w najlepszym przypadku z obojętnością, żegnały się z II Rzecząpospolitą, która nigdy nie stała się do końca ich państwem. Jedyną grupą narodowościową na Kresach, rzeczywiście silnie związaną z państwem polskim pozostawali sami Polacy. W nowej rzeczywistości politycznej, w okresie okupacji sowieckiej, to właśnie im przyszło zapłacić za to przywiązanie najwyższą cenę”.

Wybrane ilustracje z książki Wojciecha Śleszyńskiego:

 Znadniemna.pl z upoważnienia Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku

Oficjalna prezentacja książki, poświęconej Kresom Wschodnim II Rzeczypospolitej Polskiej pt. „Życie na Kresach. Województwa wschodnie II Rzeczypospolitej (1919–1939)”  odbędzie się  19 lutego w Białymstoku. Książka ukazała się w ramach popularnonaukowej serii "SYBIR," wydawanej przez białostockie Muzeum Pamięci Sybiru. Wydawca książki, opowiadającej o życiu naszych przodków w

Dział Kultury Związku Polaków na Białorusi ogłosił przyjmowanie nagrań konkursowych do dorocznego Konkursu Inscenizacji Polskich Wierszy dla Najmłodszych. Podobnie jak w roku ubiegłym ze względu na pandemię koronawirusa konkurs odbędzie się zdalnie.

Nagrania z występami konkursowymi należy dostarczać wraz z wypełnieniem karty konkursowej drogą elektroniczną na adres e-mailowy [email protected] do dnia 5 marca.

Przypomnijmy, że Konkurs Inscenizacji Polskich Wierszy dla Najmłodszych jest adresowany do dzieci, uczących się języka polskiego szkołach bądź przedszkolach, zarówno społecznych, jak i państwowych na terenie całej Białorusi.

Zgodnie z Regulaminem Jury Konkursu będzie oceniało inscenizacje, w których udział wezmą dzieci w wieku od lat 5 do 11, czyli – wychowankowie przedszkoli oraz uczniowie klas od 1 do 4 szkoły podstawowej.

Szczegółowe informacje dotyczące warunków uczestnictwa w Konkursie są zawarte w Regulaminie, który można pobrać TUTAJ.

Znadniemna.pl

Dział Kultury Związku Polaków na Białorusi ogłosił przyjmowanie nagrań konkursowych do dorocznego Konkursu Inscenizacji Polskich Wierszy dla Najmłodszych. Podobnie jak w roku ubiegłym ze względu na pandemię koronawirusa konkurs odbędzie się zdalnie. Nagrania z występami konkursowymi należy dostarczać wraz z wypełnieniem karty konkursowej drogą elektroniczną na

Spotkanie świąteczne z dziećmi, uczącymi się języka polskiego w Brasławiu, ich nauczycielami i rodzicami odbyło się 24 stycznia w najbardziej wysuniętym na północ Oddziale Związku Polaków na Białorusi.

Na zaproszenie prezes Oddziału ZPB w Brasławiu na spotkanie do tej miejscowości, leżącej niegdyś na wschodnio-północnych krańcach II Rzeczypospolitej Polskiej, przybyli wysocy goście, m.in.: prezes ZPB Andżelika Borys oraz kierownik Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku Piotr Apostolidis.

Dyplomata, zabierając głos na samym początku spotkania, podziękował za zaproszenie i przypomniał, że Brasław był najdalej wysuniętym na północ miastem w przedwojennej Polsce. – Cieszy, że mimo tego, iż obecnie żyjecie daleko od Ojczyzny, pielęgnujecie w Brasławiu polskie tradycje i uczycie dzieci oraz młodzież języka ojczystego – wyznał dyplomata, wyrażając radość z powodu tego, że wśród uczących się języka polskiego w Brasławiu jest wielu dzieciaków pochodzenia niepolskiego, co świadczy o atrakcyjności polskiego języka i kultury oraz o przyjaznych relacjach między przedstawicielami różnych narodowości.

Za pielęgnowanie w Brasławiu i na ziemi brasławskiej języka polskiego i kultury przodków dziękowała gospodarzom spotkania także prezes ZPB Andżelika Borys.

Po przemówieniach okolicznościowych dla uczestników spotkania odbył się koncert w wykonaniu dzieci, uczących się języka polskiego w Brasławiu, Widzach oraz Postawach. Na program artystyczny złożyło się śpiewanie polskich kolęd oraz recytowanie polskiej poezji.

Po koncercie wszystkie przybyłe na spotkanie dzieci otrzymały świąteczne prezenty, które ufundowali partnerzy Związku Polaków na Białorusi w Opolu: Fundacja im. Romana Kirsteina, Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła, Prezydent Miasta Opola Arkadiusz Wiśniewski i Wójt Gminy Łubniany Paweł Wąsiak.

– Ogółem w Brasławiu rozdaliśmy ponad 300 prezentów, które trafiły do dzieci uczących się języka polskiego także w Postawach i Widzach – powiedziała nam Andżelika Borys.

Brasław jest największym skupiskiem Polaków w obwodzie witebskim, a organizacją, która najmocniej dba tutaj o rozwój polskiej kultury i oświaty jest kierowany przez nauczycielkę języka polskiego Swietłanę Maculewicz Oddział ZPB w Brasławiu. Jako nauczycielka Swietłana Maculewicz wykłada język polski dla ponad stu brasławskich dzieci.

 

Ludmiła Burlewicz z Brasławia

Spotkanie świąteczne z dziećmi, uczącymi się języka polskiego w Brasławiu, ich nauczycielami i rodzicami odbyło się 24 stycznia w najbardziej wysuniętym na północ Oddziale Związku Polaków na Białorusi. Na zaproszenie prezes Oddziału ZPB w Brasławiu na spotkanie do tej miejscowości, leżącej niegdyś na wschodnio-północnych krańcach II

Polacy Ziemi Brzeskiej uczcili pamięć powstańców styczniowych w 158. rocznicę wybuchu największego w XIX stuleciu powstania narodowego.

Połączone delegacje Brzeskiego Obwodowego Oddziału ZPB, na czele z wiceprezesami Elitą Michajłową oraz Eugeniuszem Lickiewiczem, Oddziału ZPB w Kobryniu na czele z prezesem Aleksandrem Jarmoszukiem i Konsulatu Generalnego RP w Brześciu na czele z szefem placówki Piotrem Kozakiewiczem, w dniu 22 stycznia spotkały się na cmentarzu w Kobryniu, aby uczcić pamięć powstańców styczniowych Jana Mitraszewskiego, szkolnego kolegi i przyjaciela ostatniego dyktatora Powstania Styczniowego Romualda Traugutta oraz powstańca Stefana Seweryna Malinowskiego.

Nagrobki na obu mogiłach zostały odnowione w ostatnich latach siłami Brzeskiego Obwodowego Oddziału ZPB pod kierownictwem Eugeniusza Lickiewicza.

O bliskich relacjach pomiędzy pochowanym w Kobryniu Janem Mitraszewskim, a Romualdem Trauguttem świadczą wspomnienia syna Jana Mitraszewskiego – Stanisława, które znajdujemy w pracy „Romuald Traugutt”, autorstwa badaczki Zofii Schmidt. Oto, jak badaczka opisuje scenę podjęcia przez Traugutta decyzji o objęciu dowództwa nad kobryńskim oddziałem powstańczym, jednym z najskuteczniejszych na całym Polesiu. Historyczną decyzję przyszły dyktator Powstania podjął w majątku Jana Mitraszewskiego Bożydar:

„Stanisław Mitraszewski podaje o tym momencie relację ojca, naczelnika Kobrynia, jednego z twórców tamtejszej organizacji powstańczej. Majątek Mitraszewskich Bożydar koncentrował działalność powstańczą. Tu zgromadzili się członkowie organizacji i czekali odpowiedzi Traugutta na zwróconą do niego prośbę. Relacja ta przekazuje następującą sytuację: „Jan Mitraszewski przedstawił Trauguttowi, co dotąd zrobiła organizacja miejscowa, a mianowicie wielu zwerbowano powstańców, ile organizacja posiada już broni i amunicji, i prosił Traugutta o przyjęcie dowództwa nad oddziałem kobryńskim. Traugutt odpowiedział, że jako były wojskowy zna siły armii rosyjskiej i jest przekonany, że walka z tą armią przy posiadaniu tak nikłych środków, jakimi mógłby rozporządzać w danej chwili Naród Polski, jest nie do pomyślenia, radzi więc powstania zaniechać. Ojciec mój, Jan Mitraszewski, zwracając się w gorących słowach do Traugutta przekonywał, że wobec tego wszyscy Polacy muszą wierzyć w zwycięstwo, a klękając i obejmując Traugutta za kolana zakończył: Błagam Cię, Romualdzie, nie odmawiaj nam i Polsce i przyjmij dowództwo nad naszym oddziałem. Traugutt zakrył sobie oczy rękami, chwilę się namyślał i rzekł: Przekonałeś mnie, Janie, przyjmuję dowództwo”.

Wypada nadmienić , że oprócz syna Jana Mitraszewskiego świadkiem opisanej sceny mogła być obecna wówczas na spotkaniu powstańców w majątku Bożydar Eliza Orzeszkowa.

Piotr Kozakiewicz, konsul generalny RP w Brześciu

Wspominając przy grobie Jana Mitraszewskiego w Kobryniu o tragicznych losach powstańców styczniowych po upadku powstania konsul generalny RP w Brześciu Piotr Kozakiewicz przypomniał uczestnikom spotkania, że zakończony porażką zryw patriotyczny i ofiara powstańców nie poszły na marne. Dyplomata mówił, że mimo porażki militarnej i ciężkich represji, jakie zaczęły się po stłumieniu powstania, władzom carskim nie udało się pokonać wyniesionej przez powstańców na sztandary i wpojonej kolejnym pokoleniom Polaków idei wolności i niepodległości Ojczyzny. Skutkiem przetrwania tej zwycięskiej w swojej istocie idei stało się odrodzenie pół wieku później wolnej i niepodległej Polski.

Spotkanie przy mogiłach powstańców styczniowych w Kobryniu zakończyło się odmówieniem przez obecnych modlitwy Anioł Pański… za dusze powstańców, złożeniem na powstańczych grobach wieńców i zapaleniem zniczy.

Dzień później, 23 stycznia, inna delegacja Polaków Brześcia, tym razem z Oddziału Miejskiego ZPB w Brześciu na czele z prezes Ireną Głuchowską nawiedziła w miejscowości Szczytniki Wielkie grób powstańca styczniowego Antoniego Kaliszka.

Antoni Kaliszek należał do tych powstańców, którym udało się przeżyć zawieruchę powstańczą, uratować się przed represjami władz carskich i doczekać odrodzenia się wolnej Polski. Zmarł bohater w wieku 95 lat już w niepodległej Ojczyźnie, o którą walczył pod dowództwem Romualda Traugutta.

Grób powstańca w Szczytnikach Wielkich przez dziesięciolecia ulegał zniszczeniu pod wpływem zjawisk atmosferycznych. W roku 2019 upamiętnieniem zaopiekowali się działacze ZPB na czele z opiekunem miejsc pamięci obwodu brzeskiego Eugeniuszem Lickiewiczem. Wykonali oni wierną replikę nagrobku powstańca i umocnili fundament, na którym położono nową płytę nagrobkową.

Trzecia dekada stycznia to czas, kiedy lokalne obchody rocznicy Powstania Styczniowego odbywają się w oddziałach ZPB w całym kraju.

Działacze Oddziału ZPB w Lidzie tradycyjnie wspominali powstańców styczniowych przy kamieniu, upamiętniającym ks. Adama Falkowskiego, proboszcza z Iszczołny – patrioty i męczennika, rozstrzelanego przez carskie wojsko za odczytanie z ambony kościoła w Iszczołnie manifestu Rządu Narodowego, wzywającego ludność do udziału w Powstaniu.

Eugeniusz Lickiewicz z Kobrynia, Irena Głuchowska ze Szczytników, Irena Biernacka z Lidy

Polacy Ziemi Brzeskiej uczcili pamięć powstańców styczniowych w 158. rocznicę wybuchu największego w XIX stuleciu powstania narodowego. Połączone delegacje Brzeskiego Obwodowego Oddziału ZPB, na czele z wiceprezesami Elitą Michajłową oraz Eugeniuszem Lickiewiczem, Oddziału ZPB w Kobryniu na czele z prezesem Aleksandrem Jarmoszukiem i Konsulatu Generalnego RP

Abp Tadeusz Kondrusiewicz przechodzi na emeryturę i opuszcza posadę przewodniczącego Episkopatu Białorusi.

Podczas mszy w kościele Najświętszej Maryi Panny w Mińsku duchowny dziękował Bogu, członkom Episkopatu, swoim biskupom pomocniczym, kapłanom, zakonnikom, a także wiernym – „za wspólną służbę, modlitwę, współodpowiedzialność za stan duchowy naszej Ojczyzny”.

– Pragnę podziękować wam, drodzy bracia i siostry, za waszą solidarność ze mną, kiedy przechodziłem przez trudny okres podczas czterech miesięcy na wygnaniu – powiedział.

Podczas kazania duchowny zadał też retoryczne pytanie nawiązujące do sytuacji w kraju: „Co będzie jutro, w jakim kierunku zmierzasz Białorusi?”.

– Odchodzę jako biskup-zwierzchnik, ale jako biskup pozostaję – podkreślił abp Kondrusiewicz. – Dlatego będę nadal pracował w Konferencji Biskupów Katolickich. Również będę wśród was, będę świadczyć posługę i brać udział w innych wydarzeniach. Dlatego proszę was o kontynuowanie modlitwy, abym mógł nadal godnie wypełniać swoje obowiązki biskupa – powiedział.

Według emerytowanego arcybiskupa „kościół nie może pozostać bez biskupa”, a zmiana biskupów jest „rzeczą normalną”, ponieważ „biskupi się zmieniają, ale kościół pozostaje”.

W dniu 3 stycznia papież Franciszek powołał biskupa Kazimierza Welikosielca, biskupa diecezji pińskiej, do czasowego pełnienia funkcji administratora apostolskiego archidiecezji mińsko-mohylewskiej na prawach biskupa zwyczajnego. Będzie wykonywać swoje obowiązki aż do momentu powołania nowego przewodniczącego Episkopatu.

Na koniec mszy odśpiewano jeden z nieoficjalnych hymnów Białorusi – religijną pieśń „Mahutny Boża” (pol. Boże Wszechmogący), która nieraz brzmiała podczas powyborczych protestów.

Po wyborach prezydenckich duchowny krytykował władze za brutalną rozprawę z protestującymi. Spotkało się to z gniewną reakcją Aleksandra Łukaszenki. Białoruski prezydent oskarżył arcybiskupa, że jeździł do Polski „na konsultacje”. 31 sierpnia białoruska straż graniczna nie zezwoliła mu na powrót z Polski na Białoruś, bez podania przyczyn. Później Ministerstwo Spraw Wewnętrznych stwierdziło, że sprawdza ważność jego paszportu. Ostatecznie jednak 24 grudnia w wyniku interwencji Watykanu władze zezwoliły mu na powrót na Białoruś.

Znadniemna.pl za belsat.eu/Fot.:catholic.by

Abp Tadeusz Kondrusiewicz przechodzi na emeryturę i opuszcza posadę przewodniczącego Episkopatu Białorusi. Podczas mszy w kościele Najświętszej Maryi Panny w Mińsku duchowny dziękował Bogu, członkom Episkopatu, swoim biskupom pomocniczym, kapłanom, zakonnikom, a także wiernym – „za wspólną służbę, modlitwę, współodpowiedzialność za stan duchowy naszej Ojczyzny”. – Pragnę

Podróż po rozsianych w obwodzie grodzieńskim miejscach pamięci narodowej, przypominających o Powstaniu Styczniowym, odbyła 22 stycznia delegacja Zarządu Głównego Związku Polaków na Białorusi, której w wyprawie Towarzyszył konsul generalny RP w Grodnie Jarosław Książek z małżonką Elżbietą.

Na 22 stycznia, przypada 158. rocznica wydania przez Komitet Centralny Narodowy Manifestu, który przekształcił Komitet w Tymczasowy Rząd Narodowy i dał początek największemu w XIX stuleciu zrywowi niepodległościowemu polskiej ludności, zamieszkującej Imperium Rosyjskie. Wydarzenie to przeszło do historii pod nazwą Powstania Styczniowego, które stało się ważnym krokiem na drodze odzyskania przez Polskę Niepodległości, co nastąpiło po 123 latach zaborów i 54 latach po krwawym stłumieniu w 1964 roku Powstania Styczniowego przez carat rosyjski.

Delegacje ZPB i Konsulatu Generalnego RP w Grodnie rozpoczęły swoją rocznicową wyprawę ku czci poległych za wolną Polskę powstańców styczniowych od Cmentarza Pobernardyńskiego w Grodnie, gdzie na uczestników objazdu czekała kilkunastoosobowa grupa członków Oddziału Miejskiego ZPB w Grodnie na czele z prezesem Andrzejem Dziedziewiczem. Na Cmentarzu Pobernardyńskim Polacy Grodna odmówili modlitwę zaduszną i zapalili znicze na grobach księży katolickich, wspierających powstańców styczniowych– ks. Klemensa Morawskiego oraz ks. Aleksandra Dobrosielskiego.

Kwiaty i płonące znicze pojawiły się tego dnia także na grobie wybitnej grodnianki i polskiej pisarki Elizy Orzeszkowej, która nie tylko czynnie wspierała powstańców, lecz utrwaliła losy wielu z nich w swoich nieśmiertelnych dziełach literackich, podtrzymując w ten sposób dążenia niepodległościowe w kolejnych pokoleniach Polaków, żyjących po upadku Powstania Styczniowego.

Duch Elizy Orzeszkowej poprowadził uczestników obchodów 158. rocznicy Powstania Styczniowego do Miniewicz, gdzie połączone delegacje ZPB i Konsulatu modliły się przy zbiorowej mogile 40-stu powstańców styczniowych, ukrytej w głębi lasu i upamiętnionej przez Elizę Orzeszkową w jej najwybitniejszej powieści „Nad Niemnem”.

Mogiłę jednego z powstańców – Jana Kamieńskiego, który posłużył Orzeszkowej za prototyp bohatera powieści „Nad Niemnem” Andrzeja Korczyńskiego – uczestnicy wyprawy nawiedzili na cmentarzu w Łunnie. Zgodnie z przyjętym w ZPB zwyczajem tutaj na uczestników wyprawy z Grodna czekała grupa miejscowych działaczy ZPB na czele z prezesem Oddziału ZPB w Łunnie Leonem Karpowiczem. Leon Karpowicz, jako znany krajoznawca i  znakomity badacz losów Polaków, związanych z jego rodzinną miejscowością, opowiedział przy grobie Jana Kamieńskiego o jego powstańczym losie, zesłaniu na Syberię i życiu w Omsku.

Z Łunny trasa objazdu poprowadziła jego uczestników do Wołkowyska, gdzie na cmentarzu wojennym z okazji 158. rocznicy Powstania Styczniowego zgromadziło się kilkudziesięciu miejscowych Polaków, aby wspólnie z delegacjami Zarządu Głównego ZPB i Konsulatu Generalnego RP w Grodnie oddać hołd powstańcom przy zabytkowym Krzyżu Powstańczym, odnowionym i ustanowionym na cmentarzu wojennym przez Polaków Wołkowyska.

Modlitwa zaduszna zabrzmiała tego dnia także przy grobach powstańców na cmentarzu w Porozowie. Miejscowy oddział ZPB na czele z prezes Anną Szałkiewicz opiekuje się tutaj grobami powstańców Jana Dmuchowsiego i Kazimierza Szałkiewicza.

Obchody rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego nie mogły zostać uznane za spełnione bez wizyty połączonych delegacji ZPB i Konsulatu Generalnego RP w Grodnie w Swisłoczy, mieście, w którym stoją pomniki aż dwóch wybitnych przywódców Powstania Styczniowego – dyktatora Powstania Romualda Traugutta oraz przywódcy Powstania na Litwie Konstantego Kalinowskiego.

Po oddaniu hołdu przywódcom Powstania Styczniowego w Swisłoczy, uczestnicy wyprawy w drodze powrotnej odwiedzili jeszcze cmentarz katolicki w Indurze. Tutaj w obecności członków miejscowego oddziału ZPB zapalono znicze i złożono kwiaty na grobie Aleksanra Kozłowskiego, miejscowego szlachcica, uczestnika Powstania Styczniowego, którego Polacy Indury czczą, jako bohatera i wspominają dobrym słowem do dnia dzisiejszego.

 Znadniemna.pl

Podróż po rozsianych w obwodzie grodzieńskim miejscach pamięci narodowej, przypominających o Powstaniu Styczniowym, odbyła 22 stycznia delegacja Zarządu Głównego Związku Polaków na Białorusi, której w wyprawie Towarzyszył konsul generalny RP w Grodnie Jarosław Książek z małżonką Elżbietą. Na 22 stycznia, przypada 158. rocznica wydania przez Komitet

Skip to content