Wernisaż wystawy pt. „Przypowieści”, będącej owocem Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy, odbył się 18 marca w galerii „Uniwersytet Kultury” w Mińsku. Wydarzenie zostało zorganizowane przez polskie Stowarzyszenie Przyjaciół Nowicy, Instytut Polski w Mińsku oraz Białoruski Państwowy Uniwersytet Kultury i Sztuki.
Afisz wystawy „Przypowieści”
Międzynarodowe Warsztaty Ikonopisów w Nowicy (stara łemkowska wieś w gminie Uście Gorlickie w Beskidzie Niskim na terenie Małopolski) są projektem realizowanym od 2009 roku przez kilka stowarzyszeń i instytucji akademicko-artystycznych, jednoczących mistrzów ikonopisarstwa z Polski, Ukrainy, Słowacji i Białorusi: Bractwo Młodzieży Greckokatolickiej Sarepta, Akademię Sztuk Pięknych we Lwowie (kierunek sztuka sakralna), Pracownię Droga Ikony, Studium Chrześcijańskiego Wschodu oraz mińską pracownię IKONIQUE.
Tomasz Adamski, dyrektor Instytutu Polskiego w Mińsku – współorganizującego wystawę
Celem projektu jest przybliżenie publiczności mało znanego szerokim rzeszom miłośników sztuki plastycznej, ale żywego i intrygującego kierunku malarstwa, jakim jest ikonopisarstwo.
Uczestnikami Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy są zazwyczaj artyści, będący absolwentami akademii sztuk pięknych. Zarówno w ich opinii, jak i w opinii hierarchów kościelnych, wykładowców akademickich na uczelniach plastycznych, muzealników oraz innych ekspertów warsztaty te są zjawiskiem nowatorskim, a ich ranga znacznie wykracza poza wymiar lokalny.
Białoruski malarz Aleksej Downar opowiada o ikonie Króla Dawida, będącej jednocześnie instrumentem muzycznym
Ideą, odbywających się w Nowicy warsztatów, jest stworzenie warunków do spotkania, obcowania i wspólnej pracy twórczej ikonopisów, reprezentujących kręgi kulturowe chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu. Twórcze spojrzenie na ikonę, zakorzenione w tradycji, a zarazem otwarte na współczesne środki artystycznego wyrazu, pozwala odczytywać jej aktualność jako nośnika treści chrześcijańskiej wiary, wyrażanej w sposób oryginalny, istotowy, przemawiający także do człowieka współczesnego.
Natalia Łoś, białoruska ikonopisarka, uczestniczka warsztatów w Nowicy
Przypowieść o wygnaniu z raju w wykonaniu Natalii Łoś
Ksiądz Jan Pipka, proboszcz parafii greckokatolickiej pw. św. Piotra i Pawła w Krynicy-Zdroju, nazwał Międzynarodowe Warsztaty Ikonopisów w Nowicy rekolekcją z ikoną. – To nie my patrzymy na ikonę, lecz – ikona patrzy na nas. To jest modlitwa w farbach – uważa greckokatolicki duchowny.
Przypowieśc o drzewie figowym w wykonaniu Antona Dajneki z Białorusi
Przypowieść o drzewie figowym w wykonaniu Ivanki Krypiakevych-Dymyd z Ukrainy
Plenery, odbywające się w ramach warsztatów w Nowicy, z biegiem lat przyjmują formę, która stanowi o ich wyjątkowym charakterze. Każdy dzień rozpoczyna się i kończy modlitwą, ponieważ ikonopisanie z założenia jest owocem modlitwy twórców ikon.
Trzy przypowieści wykonane przez Goczę Kakabadze z Gruzji
Dobry Pasterz widziany przez Katarzynę Dajneko z Białorusi
Przypowieśc o perle wykonana przez Katarzynę Waraksę z Polski
W siedmiu plenerach, przeprowadzonych w ramach warsztatów, wzięło już udział ponad 130 twórców z Polski, Ukrainy, Białorusi i Słowacji. Ponad 250 prac, będących owocem warsztatów, eksponowano na około pięćdziesięciu wystawach, między innymi w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Lwowie, Kijowie, Mińsku i Grodnie. Wszędzie wystawy te cieszyły się dużym zainteresowaniem publiczności, popularyzując w szerokich masach odbiorców sztukę sakralną.
Podczas zwiedzania wystawy
Wystawa „Przypowieści”, której otwarcie odbyło się w Mińsku, przyjechała do białoruskiej stolicy prosto z Warszawy – z Galerii Uniwersytetu Warszawskiego. Nazwa wystawy tłumaczy się tym, że to przypowieści, jako gatunek literacki mocno osadzony w tradycji chrześcijańskiej, stały się wskazówką do twórczych poszukiwań uczestników ubiegłorocznych VII Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy.
Oto jak o znaczeniu wystawy, zorganizowanej dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach projektu „Wymiar wschodni polskiej polityki zagranicznej 2015” i województwa małopolskiego, wypowiadali się eksperci, artyści i współorganizatorzy Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy:
Ikonopisarka z Polski – dr Katarzyna Jakubowska-Krawczyk
Ikonopisarka Katarzyna Jakubowska-Krawczyk, dr UW, Katedra Ukrainistyki: Ikona od wieków była drogowskazem na zawiłych ścieżkach ludzkiego losu, wzywała do modlitwy i pogłębiania życia duchowego. Proces jej powstawania winien odbywać się w duchu głębokiej modlitwy i wędrówki duchowej. Wtedy uda się zacząć z nią dialog, ona sama odsłoni nam swoje znaczenia i włączy nas w swoją narrację, pozwoli spotkać się z samym sobą, swoimi bliźnimi i Stwórcą, przybliży Tajemnicę. Ta wystawa ma wyjątkową duszę.
Mateusz Sora – kurator wystawy i organizator plenerów w Nowicy
Kurator wystawy Mateusz Sora, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Nowicy: Plenery organizujemy w miejscu, gdzie nie ma telewizji, radia, Internetu. A żeby skorzystać z telefonu komórkowego, trzeba poszukać miejsca, gdzie „sięga sieć”. Pobyt w tej małej wsi pozwala nie tylko skupić się na pracy, ale także wziąć udział w życiu chrześcijańskiej wspólnoty, którą tworzą uczestnicy warsztatów. Nie przypadkowy też temat ostatnich warsztatów – „Przypowieści”, ponieważ przypowieści biblijne mają swoją własną specyfikę i często nie mieszczą się w definicjach, są zagadką, metaforą, alegorią. Spotkanie z prezentowanymi pracami stanie się okazją do osobistej refleksji nad przypowieściami Starego i Nowego Testamentu, do czego serdecznie zapraszamy.
Wystawę ikon można zwiedzić do 10 kwietnia pod adresem: Mińsk, plac Kastrycznicki, 1 (Pałac Republiki), galeria sztuki „Uniwersytet Kultury”, wtorek-sobota od 11.00 do 19.00. Wstęp wolny.
Polina Juckiewicz z Mińska zdjęcia autorki i Wiktora Wiedzienia
